senkop ne demek?

Senkop, beyne giden kan akışının geçici olarak azalması nedeniyle ani bilinç kaybıdır. Basitçe söylemek gerekirse, bayılmadır. Genellikle hızlı bir şekilde iyileşir ve kalıcı hasara neden olmaz, ancak altında yatan ciddi bir durumun işareti de olabilir.

Senkopun Nedenleri:

Senkopun birçok nedeni vardır ve bunlar genellikle aşağıdaki kategorilere ayrılır:

  • Kardiyak (Kalp İlişkili): Kalp ritmi bozuklukları (aritmi), kalp kapakçık hastalıkları, kalp kası hastalıkları gibi kalp problemleri senkopa neden olabilir. Bu, ciddi ve acil tıbbi müdahale gerektirebilecek bir durumdur.

  • Nevrovasküler (Sinir ve Damar İlişkili): Beynin kan akışını etkileyen faktörler senkopa yol açabilir. Bunlar arasında:

    • Vazovagal senkop: En yaygın senkop türüdür. Stres, ağrı, uzun süre ayakta durma, aşırı sıcaklık veya kan görünce meydana gelebilir. Beyne giden kan akışının geçici olarak azalmasına neden olan bir dizi fizyolojik reaksiyonla ilişkilidir.
    • Ortostatik hipotansiyon: Ani pozisyon değişikliği (özellikle oturmaktan veya yatmaktan kalkarken) sonucu kan basıncında düşüş. Yaşlılarda ve bazı ilaç kullananlarda daha yaygındır.
    • Serebrovasküler hastalık: Beyindeki damarların daralması veya tıkanması nedeniyle oluşan inme veya geçici iskemik atak (TIA) gibi durumlar senkopa neden olabilir.
  • Diğer Nedenler: Dehidratasyon, anemi (kansızlık), hipoglisemi (kan şekerinde düşüş), ilaç yan etkileri, anormal kalp ritimleri, ve bazı nörolojik bozukluklar da senkopa neden olabilir.

Senkopun Belirtileri:

  • Ani bilinç kaybı
  • Baş dönmesi
  • Görme bulanıklığı
  • Kulaklarda çınlama
  • Terleme
  • Bulantı
  • Mide bulantısı
  • Kas zayıflığı
  • Bayılmadan önce ışınları görme veya bulanıklık

Senkop Tanısı:

Doktorunuz, tıbbi öykünüzü alacak, fizik muayene yapacak ve muhtemelen aşağıdaki testleri isteyecektir:

  • EKG (Elektrokardiyogram): Kalp ritmini kontrol eder.
  • Kan testleri: Anemi, enfeksiyon veya diğer tıbbi durumları kontrol eder.
  • Holter monitörizasyonu: 24 saat boyunca kalp aktivitesini kaydeder.
  • Ekokardiyogram: Kalbin yapısını ve fonksiyonunu değerlendirir.
  • Baş dönmesi testi: Özel testler ile baş dönmesinin nedenini belirlemek.

Senkopun Tedavisi:

Senkopun tedavisi, altta yatan nedene bağlıdır. Vazovagal senkop gibi hafif vakalarda, yaşam tarzı değişiklikleri (bol sıvı tüketimi, düzenli egzersiz, tuzlu yiyecek tüketimi) yeterli olabilir. Ancak kalp hastalığı veya diğer ciddi durumlarla ilişkili senkop, ilaç tedavisi veya cerrahi müdahale gerektirebilir.

Önemli Not: Senkop, ciddi bir tıbbi durumun belirtisi olabilir. Eğer senkop geçirirseniz, mutlaka bir doktora görünmelisiniz. Özellikle tekrarlayan senkoplar veya senkopla birlikte diğer belirtiler (göğüs ağrısı, nefes darlığı) varsa acil tıbbi yardım almanız gerekmektedir. Bu bilgiler tıbbi tavsiye yerine geçmez. Tanı ve tedavi için mutlaka bir sağlık uzmanına danışmalısınız.