sedimantasyon ne demek?

Sedimantasyon, sıvı içerisinde asılı halde bulunan katı parçacıkların, yerçekimi veya merkezkaç kuvveti etkisiyle çökerek sıvıdan ayrılması işlemidir. Bu süreç, su arıtma tesislerinden endüstriyel atık su arıtımına kadar birçok alanda yaygın olarak kullanılmaktadır.

Temel Prensipler:

• Çökelme Hızı: Parçacıkların büyüklüğü, yoğunluğu ve sıvının viskozitesi çökelme hızını etkileyen temel faktörlerdir. Daha büyük, yoğun ve düşük viskoziteli ortamlarda parçacıklar daha hızlı çöker.
• Çökelme Türleri:
  • Serbest Çökelme (https://www.nedemek.page/kavramlar/Serbest%20Çökelme): Düşük konsantrasyonlarda, parçacıkların birbirini etkilemediği çökelme türüdür.
  • Engellenmiş Çökelme (https://www.nedemek.page/kavramlar/Engellenmiş%20Çökelme): Yüksek konsantrasyonlarda, parçacıkların birbirini etkileyerek çökelme hızının yavaşladığı durumdur.
  • Bölgesel Çökelme (https://www.nedemek.page/kavramlar/Bölgesel%20Çökelme): Parçacıklar arasında belirgin bir arayüz oluştuğu ve toplu halde çökelmenin gerçekleştiği durumdur.
  • Sıkışma Çökelmesi (https://www.nedemek.page/kavramlar/Sıkışma%20Çökelmesi): Daha da yüksek konsantrasyonlarda, parçacıkların basınç altında sıkışarak suyun dışarı atıldığı çökelme türüdür.

Uygulama Alanları:

• Su Arıtma: İçme suyu elde etmek için ham sudaki askıda katı maddelerin uzaklaştırılmasında kullanılır.
• Atık Su Arıtma: Endüstriyel ve evsel atık sulardaki katı partiküllerin ve çamurun ayrılmasında kullanılır.
• Madencilik: Cevher işleme süreçlerinde minerallerin ayrılmasında kullanılır.
• Kimya Endüstrisi: Kimyasal reaksiyonlar sonucu oluşan katı ürünlerin sıvıdan ayrılmasında kullanılır.

Sedimantasyon Tankları:

Sedimantasyon işlemi genellikle özel olarak tasarlanmış tanklarda gerçekleştirilir. Bu tankların tasarımı, akış hızı, bekletme süresi ve çamur toplama mekanizmaları gibi faktörlere bağlıdır. Yatay akışlı, dikey akışlı ve dairesel tanklar yaygın olarak kullanılan sedimantasyon tankı türlerindendir.

Sedimantasyonun Verimliliğini Etkileyen Faktörler:

• Sıcaklık: Sıcaklık arttıkça sıvının viskozitesi azalır ve çökelme hızı artar.
• pH: Bazı durumlarda pH, parçacıkların yüzey yükünü etkileyerek çökelmeyi etkileyebilir.
• Flokülasyon (https://www.nedemek.page/kavramlar/Flokülasyon): Kimyasal maddeler kullanılarak küçük parçacıkların bir araya getirilip daha büyük ve kolay çökelen floklar oluşturulması, sedimantasyon verimliliğini artırır.