savunma mekanizmalari ne demek?

Savunma Mekanizmaları

Savunma mekanizmaları, bireyin stres, kaygı, utanç gibi olumsuz duygularla başa çıkmak için bilinçdışı olarak kullandığı psikolojik stratejilerdir. Bu mekanizmalar, gerçekliği çarpıtarak veya değiştirerek bireyin ruh sağlığını korumaya yardımcı olmayı amaçlar. Ancak, aşırı veya uygunsuz kullanımı psikolojik sorunlara yol açabilir.

Temel Savunma Mekanizmaları:

• Bastırma (https://www.nedemek.page/kavramlar/Bastırma): Kişinin kabul edilemez düşünce, duygu ve dürtüleri bilinçdışına itmesi. Bu, en temel savunma mekanizmalarından biridir.

• Yadsıma (https://www.nedemek.page/kavramlar/Yadsıma): Gerçekliğin acı veren veya tehdit edici yönlerini kabul etmeyi reddetme.

• Yön Değiştirme (https://www.nedemek.page/kavramlar/Yön%20Değiştirme): Duyguları veya dürtüleri asıl hedeflerinden daha az tehdit edici bir hedefe yönlendirme. Örneğin, patronuna kızan birinin öfkesini evde eşinden çıkarması.

• Yüceltme (https://www.nedemek.page/kavramlar/Yüceltme): Kabul edilemez dürtüleri sosyal açıdan kabul edilebilir ve hatta takdir edilen davranışlara dönüştürme. Örneğin, saldırganlık dürtüsü olan birinin boksör olması.

• Akılcılaştırma (https://www.nedemek.page/kavramlar/Akılcılaştırma): Kabul edilemez davranışları veya duyguları mantıklı ve kabul edilebilir nedenlerle açıklama.

• Gerileme (https://www.nedemek.page/kavramlar/Gerileme): Stresli bir durumla karşılaşıldığında, gelişimsel olarak daha önceki bir aşamaya dönme. Örneğin, yetişkin birinin stres altındayken çocuk gibi davranması.

• Özdeşleşme (https://www.nedemek.page/kavramlar/Özdeşleşme): Başka bir kişinin özelliklerini veya niteliklerini benimseyerek, kendi yetersizlik veya değersizlik duygularıyla başa çıkma.

• Tepki Oluşturma (https://www.nedemek.page/kavramlar/Tepki%20Oluşturma): Kabul edilemez bir dürtünün veya duygunun tam tersini ifade etme. Örneğin, birine karşı düşmanca duygular besleyen birinin o kişiye karşı aşırı derecede nazik davranması.

• İçe Atma (https://www.nedemek.page/kavramlar/İçe%20Atma): Dış dünyadaki nesnelerin veya kişilerin özelliklerini kendi içine alma.

• Yer Değiştirme (https://www.nedemek.page/kavramlar/Yer%20Değiştirme): Bkz. Yön Değiştirme.

Bu mekanizmalar, bireyin ruh sağlığını korumaya yönelik geçici çözümler sunsa da, altta yatan sorunları ele almadıkları için uzun vadede işlevsiz olabilirler. Sağlıklı bir psikolojik gelişim için, bireyin savunma mekanizmalarının farkında olması ve daha yapıcı başa çıkma stratejileri geliştirmesi önemlidir.