salya ne demek?

Salya (Tükürük) Hakkında Bilgiler

Salya veya tükürük, ağız boşluğunda bulunan tükürük bezleri tarafından üretilen, berrak ve hafif viskoz bir sıvıdır. Sindirimden ağız hijyenine kadar birçok önemli işleve sahiptir.

  • İçeriği: Su, elektrolitler, enzimler (amilaz, lipaz), antimikrobiyal bileşenler (lizozim, IgA), mukus ve diğer organik moleküllerden oluşur.

  • Görevi:

    • Sindirim: Besinlerin parçalanmasına yardımcı olur. Özellikle <a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/amilaz" title="Amilaz Nedir?">Amilaz</a> enzimi sayesinde karbonhidratların sindirimi ağızda başlar. <a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/lipaz" title="Lipaz Nedir?">Lipaz</a> enzimi de yağların sindiriminde rol oynar.
    • Nemlendirme ve Kayganlaştırma: Besinlerin yutulmasını kolaylaştırır ve ağız dokularının kurumasını önler.
    • Ağız Hijyeni: Ağızdaki bakteri dengesini korur, <a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/diş%20çürümesi" title="Diş Çürümesi Nedir?">Diş çürümesi</a> riskini azaltır ve ağız kokusunu engeller.
    • Tat Algısı: Tat alma duyusunun algılanmasına yardımcı olur. Besinlerin içindeki tat moleküllerini çözerek tat reseptörlerine ulaşmasını sağlar.
    • Yara İyileşmesi: İçeriğindeki büyüme faktörleri sayesinde ağız içindeki yaraların iyileşmesini hızlandırır.
  • Salya Üretimi: Gün içinde yaklaşık 0.5-1.5 litre salya üretilir. Salya üretimi, <a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/yemek%20yeme" title="Yemek Yeme Nedir?">yemek yeme</a>, çiğneme ve koku alma gibi uyarılarla artar.

  • Salya Azlığı (Kserostomi): Bazı hastalıklar, ilaçlar veya radyoterapi gibi nedenlerle salya üretiminin azalması durumudur. Ağız kuruluğu, yutma güçlüğü ve diş çürümesi riskini artırır.

  • Salya Taşları: Tükürük bezlerinde oluşan kalsiyum birikintileridir. Salya akışını engelleyerek şişlik ve ağrıya neden olabilirler.

  • Aşırı Salya Üretimi (Pityalizm): Bazı durumlarda salya üretimi artabilir. Hamilelik, reflü veya nörolojik bozukluklar gibi nedenlerle ortaya çıkabilir.