sahibelik ne demek?

Sahibeliğin anlamı ve hukuki niteliği hakkında bilgi:

Sahibelik, bir şeyin üzerinde mülkiyet hakkına sahip olma durumunu ifade eder. Hukuki anlamda saibelik, bir mal veya eşya üzerinde en geniş yetkileri içeren ayni hak olan mülkiyet hakkı ile eş anlamlıdır. Sahibi olan kişi, o malı dilediği gibi kullanma, ondan faydalanma, tasarruf etme (satma, bağışlama, vb.) ve hatta imha etme yetkisine sahiptir. Bu yetkiler, kanunlarla çizilen sınırlar çerçevesinde kullanılabilir. Örneğin, kamu yararı veya başkalarının hakları gibi nedenlerle saibelik hakkı sınırlandırılabilir.

Sahibelik, sadece maddi varlıklar (taşınır ve taşınmaz mallar) üzerinde değil, aynı zamanda fikri mülkiyet hakları (patent, telif hakkı, marka vb.) gibi gayri maddi varlıklar üzerinde de söz konusu olabilir.

Sahibelik hakkının kazanılması çeşitli yollarla olabilir:

  • Aslen Kazanma: Bir şeyin ilk sahibi olma durumu (örneğin, denizde bulunan bir eşyanın sahiplenilmesi).
  • Devren Kazanma: Bir önceki sahibinden devralma (örneğin, satın alma, bağışlama, miras yoluyla).
  • Olağanüstü Zamanaşımı: Belirli şartlar altında uzun süre zilyetlik yoluyla mülkiyet hakkının kazanılması.

Sahibelik hakkının sona ermesi de çeşitli şekillerde olabilir:

  • Malın Yok Olması: Sahibeliğin konusu olan malın tamamen ortadan kalkması.
  • Devir: Sahibinin mülkiyet hakkını başkasına devretmesi.
  • Terk: Sahibinin mal üzerindeki mülkiyet hakkından vazgeçmesi.
  • Kamulaştırma: Devletin kamu yararı amacıyla özel mülkiyetteki bir malı bedelini ödeyerek kamunun malı haline getirmesi.

Sahibelik hakkı, hukuk düzeni tarafından korunan temel haklardan biridir ve bu hakkın ihlali durumunda çeşitli hukuki yollarla (dava açma, icra takibi yapma vb.) hak arama imkanı bulunmaktadır.