rpm ne demek?

RPM (Red Hat Package Manager), Linux dağıtımlarında yazılım paketlerini yönetmek için kullanılan bir paket yöneticisidir. Red Hat tarafından geliştirilmiş olsa da, Fedora, CentOS, openSUSE ve diğer birçok dağıtımda da yaygın olarak kullanılır. DEB (Debian) tabanlı sistemlerdeki apt veya dpkg'nin muadilidir.

RPM'nin temel işlevleri şunlardır:

Yazılım Kurulumu: RPM komutları kullanılarak, yazılım paketleri kolayca kurulabilir. Paketler genellikle .rpm uzantılı dosyalardır.
Yazılım Güncellemeleri: Yeni sürümlerin mevcut olup olmadığını kontrol eder ve mevcut paketleri günceller.
Yazılım Kaldırma: Kurulu yazılımları ve bağımlılıklarını sistemden temiz bir şekilde kaldırır.
Bağımlılık Yönetimi: Bir paketin doğru çalışması için gerekli olan diğer paketleri otomatik olarak tespit eder ve kurar. Eğer eksik bağımlılıklar varsa, bunları kurulum sırasında veya güncelleme sırasında otomatik olarak yükler.
Paket Bilgisi: Kurulu paketler hakkında ayrıntılı bilgi sağlar (sürüm numarası, boyut, bağımlılıklar, vs.).
Paket Doğrulaması: Paketlerin bütünlüğünü ve güvenliğini doğrulamak için dijital imzalar kullanır. Bu, zararlı yazılımların kurulumunu engellemeye yardımcı olur.

RPM Komutları:

Bazı yaygın RPM komutları:

rpm -i <paket.rpm>: Bir RPM paketini kurar.
rpm -U <paket.rpm>: Bir RPM paketini yükseltir (varsa eski sürümü kaldırır ve yenisini kurar).
rpm -e <paket_adı>: Bir RPM paketini kaldırır.
rpm -q <paket_adı>: Kurulu bir paketin durumunu kontrol eder.
rpm -qa: Sistemde kurulu tüm paketleri listeler.
rpm -Vv <paket_adı>: Kurulu bir paketin dosyalarını doğrular.
rpm -l <paket_adı>: Kurulu bir paketin dosyalarının listesini gösterir.

RPM ve YUM/DNF:

RPM, temel paket yönetim işlevlerini sağlarken, YUM (Yellowdog Updater, Modified) ve DNF (Dandified YUM) gibi araçlar, RPM'yi daha kullanıcı dostu hale getirir. YUM ve DNF, paket depolarından paketleri arama, indirme ve kurma işlemlerini basitleştirir ve bağımlılık yönetimini daha iyi hale getirir. Modern Red Hat tabanlı dağıtımlar çoğunlukla DNF'yi kullanır.

Özetle, RPM, Linux sistemlerinde yazılım yönetiminin temel taşıdır ve YUM/DNF gibi araçlarla birleştiğinde güçlü ve kullanışlı bir paket yönetim sistemi oluşturur.