regresyon ne demek?

Regresyon analizi, bağımlı bir değişken ile bir veya daha fazla bağımsız değişken arasındaki ilişkiyi modellemek için kullanılan istatistiksel bir tekniktir. Regresyon analizi, hangi değişkenlerin ilişkilendirildiğini anlamak, bu ilişkinin doğasını belirlemek ve gelecekteki gözlemler için tahminler yapmak amacıyla kullanılır. İşte regresyon hakkında bazı temel bilgiler:

1. Lineer Regresyon: En basit ve en yaygın kullanılan regresyon türüdür. Bağımlı ve bağımsız değişkenler arasında doğrusal bir ilişki varsayar. Model, iki değişken arasında en iyi uyumu sağlayan düz bir çizgi ile temsil edilir. Bu çizgi, veriye en yakın mesafeden geçen çizgi olarak tanımlanır ve "en küçük kareler yöntemi" ile hesaplanır.

2. Doğrusal Olmayan Regresyon: Eğer bağımlı ve bağımsız değişkenler arasındaki ilişki doğrusal değilse, polinomik regresyon veya diğer doğrusal olmayan modeller kullanılır. Bu tür modeller, karmaşık desenleri ve ilişkileri modelleyebilir.

3. Çoklu Regresyon: Birden fazla bağımsız değişkenin, tek bir bağımlı değişken üzerindeki etkisini inceleyen modeldir. Bu tür modeller, daha fazla bilgi sağlayabilir ve durumları daha gerçekçi bir şekilde temsil edebilir.

4. Lojistik Regresyon: Bağımlı değişkenin kategorik olduğu durumlarda kullanılır. İkili sonuçlar (örneğin, evet/hayır, 0/1) için iyi bir modellemedir.

5. Regresyon Katsayıları: Regresyon modelinde elde edilen katsayılar, bağımsız değişkenlerdeki bir birim değişikliğin bağımlı değişkende ne kadar değişiklik yarattığını gösterir.

6. R-kare (R²) değeri: Modelin açıklayıcılığını gösterir. Bağımlı değişkendeki değişimin ne kadarının model tarafından açıklandığını ifade eder. 0 ile 1 arasında bir değer alır ve değeri 1'e yaklaştıkça modelin doğruluğu artar.

7. Regresyonun Varsayımları: Regresyon analizinin sağlıklı sonuçlar verebilmesi için bazı varsayımların yerine getirilmesi gerekir. Bunlar arasında hata terimlerinin normallik, değişen varyans (homoskedastisite), bağımsızlık ve çoklu doğrusal ilişkisizlik (multicollinearity) bulunur.

Regresyon analizi, ekonomiden biyolojiye, sosyal bilimlerden mühendisliğe kadar birçok alanda uygulanır ve veri analizi ile öngörülerde bulunmada önemli bir araçtır.