refere ne demek?

Refere

Refere, bir bilimsel makalenin, akademik çalışmanın veya projenin kalitesini ve geçerliliğini değerlendirmek amacıyla, alanında uzman kişiler tarafından incelenmesi sürecidir. Bu süreç, genellikle hakem değerlendirmesi veya akran denetimi olarak da adlandırılır.

Refere süreci genellikle şu adımları içerir:

  1. Gönderim: Araştırmacı, çalışmasını ilgili bir dergiye, konferansa veya kuruluşa gönderir.
  2. Editör İncelemesi: Editör, çalışmanın derginin/konferansın kapsamına uygun olup olmadığını ve temel kalite standartlarını karşılayıp karşılamadığını kontrol eder.
  3. Hakem Ataması: Editör, çalışmanın konusuna hakim, bağımsız hakemler (genellikle 2-3 kişi) belirler ve çalışmayı onlara gönderir.
  4. Hakem Değerlendirmesi: Hakemler, çalışmanın metodolojisini, sonuçlarını, literatür taramasını, özgünlüğünü ve genel olarak bilimsel değerini değerlendirirler.
  5. Hakem Raporları: Hakemler, değerlendirmelerini içeren bir rapor hazırlarlar. Bu raporda, çalışmanın güçlü ve zayıf yönleri belirtilir, düzeltme önerileri sunulur veya reddedilme gerekçeleri açıklanır.
  6. Editör Kararı: Editör, hakem raporlarını dikkate alarak çalışmanın kabul edilip edilmeyeceğine karar verir. Kabul, düzeltmelerle kabul veya ret şeklinde olabilir.
  7. Düzeltme ve Yeniden Gönderim (Gerekirse): Eğer çalışma düzeltmelerle kabul edildiyse, araştırmacı hakemlerin önerilerini dikkate alarak çalışmayı düzeltir ve yeniden gönderir. Bu süreç bazen birden fazla kez tekrarlanabilir.
  8. Yayın: Çalışma kabul edildikten sonra yayınlanır.

Refere sürecinin temel amaçları şunlardır:

  • Kalite Kontrolü: Bilimsel çalışmaların kalitesini ve güvenilirliğini artırmak.
  • Hataların Tespiti: Çalışmalardaki metodolojik veya yorumlama hatalarını tespit etmek.
  • Bilgiye Katkı: Çalışmaların bilimsel bilgi birikimine katkısını değerlendirmek.
  • Objektiflik ve Tarafsızlık: Çalışmaların objektif ve tarafsız bir şekilde değerlendirilmesini sağlamak.

Refere süreci, bilimsel yayıncılıkta önemli bir rol oynar ve bilimsel bilginin güvenilirliğini ve doğruluğunu sağlamaya yardımcı olur. Farklı refere türleri mevcuttur. En yaygın olanları kör hakemlik (blind review) ve çift kör hakemliktir (double-blind review).