psikoza ne demek?

Psikoz, kişinin gerçeklikle temasının koptuğu, düşünce, duygu, algı ve davranışlarda ciddi bozulmaların yaşandığı bir zihinsel durumdur. Psikoz, başlı başına bir hastalık değildir, daha çok çeşitli psikiyatrik bozuklukların seyrinde görülebilen bir belirti kümesidir.

Temel Belirtiler:

• Sanrılar: Gerçeklikle bağdaşmayan, kişinin mantıkla çürütemediği, sabit ve yanlış inançlardır. Örneğin, takip edildiğine inanmak, özel güçlere sahip olduğunu düşünmek gibi. (Sanrı Nedir?)
• Halüsinasyonlar: Duyu organları aracılığıyla yaşanan, gerçekte var olmayan algılardır. En sık görüleni işitsel halüsinasyonlardır (sesler duyma). Görsel, dokunsal, koku veya tat halüsinasyonları da görülebilir. (Halüsinasyon Nedir?)
• Düşünce Bozuklukları: Düşünce sürecinde yaşanan kopukluklar, dağınıklıklar, mantıksız çıkarımlar, konuşmada anlamsızlık veya tutarsızlık gibi belirtilerdir. (Düşünce Bozukluğu Nedir?)
• Davranış Bozuklukları: Amaçsız, garip, uygunsuz veya katatonik davranışlar görülebilir.
• Negatif Belirtiler: Duygusal küntleşme (duyguları ifade etmede azalma), motivasyon eksikliği, sosyal geri çekilme, konuşma azlığı gibi belirtilerdir. (Negatif Belirtiler Nedir?)

Nedenleri:

Psikozun tek bir nedeni yoktur. Genellikle genetik yatkınlık, çevresel faktörler ve beyin kimyasındaki dengesizliklerin etkileşimi sonucu ortaya çıkar. Şizofreni, bipolar bozukluk, majör depresyon, madde kullanımı, travmatik beyin hasarı, bazı tıbbi durumlar psikotik belirtilere neden olabilir. (Şizofreni Nedir?, Bipolar Bozukluk Nedir?)

Tedavi:

Psikoz genellikle ilaç tedavisi (antipsikotikler) ve psikoterapi (bilişsel davranışçı terapi gibi) ile tedavi edilir. Erken tanı ve tedavi, kişinin yaşam kalitesini artırmak ve iyileşme şansını yükseltmek açısından önemlidir. Tedavi süreci, kişinin durumuna, belirtilerine ve altta yatan nedenlere göre farklılık gösterebilir.

Önemli Not: Psikoz, tedavi edilebilir bir durumdur. Psikotik belirtiler yaşayan kişilerin bir psikiyatriste başvurması önemlidir.