piezoelektrik ne demek?

Piezoelektrik Etkisi

Piezoelektrik etki, bazı kristal ve seramik malzemelere mekanik stres (basınç, gerilme veya burulma) uygulandığında elektrik yükü üretilmesi, ya da tam tersi, elektrik alan uygulandığında mekanik deformasyon oluşması olayıdır. Bu etki, iki ana şekilde kendini gösterir:

• Direkt Piezoelektrik Etki: Bir malzemeye mekanik stres uygulandığında, malzemenin yüzeylerinde elektrik yükü birikir. Bu durum, sensörlerde ve enerji üretiminde kullanılır. Örneğin, bir piezoelektrik kristale basınç uygulayarak voltaj üretilebilir.

• Ters Piezoelektrik Etki: Bir malzemeye elektrik alanı uygulandığında, malzeme mekanik olarak deforme olur. Bu durum, aktüatörlerde ve hassas konumlandırma sistemlerinde kullanılır. Örneğin, piezoelektrik bir malzemeye voltaj uygulayarak boyutunu değiştirebilirsiniz.

Kullanım Alanları:

Piezoelektrik etki, geniş bir yelpazede kullanım alanına sahiptir:

• Sensörler: Basınç sensörleri, ivmeölçerler, kuvvet sensörleri, titreşim sensörleri.
• Aktüatörler: Hassas konumlandırma, nano pozisyonlama, valf kontrolü.
• Enerji Üretimi: Mekanik enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürme.
• Frekans Kontrolü: Kristal osilatörler.
• Tıbbi Uygulamalar: Ultrason görüntüleme.
• Ateşleme Sistemleri: Çakmaklar, gaz sobaları.

Önemli Piezoelektrik Malzemeler:

• Kuvars (SiO2)
• Baryum Titanat (BaTiO3)
• Kurşun Zirkonat Titanat (PZT)
• Çinko Oksit (ZnO)
• Poliviniliden Florür (PVDF) (Polimer)