pcie ne demek?

PCIe (Peripheral Component Interconnect Express)

PCIe (Peripheral Component Interconnect Express), bilgisayarların içindeki çeşitli bileşenlerin (ekran kartları, depolama cihazları, ağ kartları vb.) anakartla iletişim kurmasını sağlayan yüksek hızlı bir arayüz standardıdır. PCI standardının yerini almıştır ve daha yüksek bant genişliği, daha iyi ölçeklenebilirlik ve daha gelişmiş özellikler sunar.

Temel Özellikleri:

• Seri İletişim: PCIe, paralel iletişim kullanan eski PCI standardının aksine, seri iletişim kullanır. Bu, daha yüksek hızlara ve daha az parazite olanak tanır.
• Şeritler (Lanes): PCIe, "şeritler" adı verilen birden çok veri yolunu paralel olarak kullanır. Bir PCIe yuvası, x1, x4, x8 veya x16 gibi farklı sayıda şeride sahip olabilir. Şerit sayısı, potansiyel bant genişliğini belirler. Örneğin, bir PCIe 3.0 x16 yuvası, bir PCIe 3.0 x1 yuvasından çok daha fazla bant genişliğine sahiptir.
• Sürümler (Generations): PCIe, yıllar içinde çeşitli sürümlerden geçmiştir (örneğin, PCIe 1.0, 2.0, 3.0, 4.0, 5.0, 6.0). Her yeni sürüm, şerit başına bant genişliğini ikiye katlar. Bu, daha yüksek performans gerektiren bileşenler için önemlidir.
• Geriye Dönük Uyumluluk: Genellikle, yeni PCIe sürümleri eski sürümlerle geriye dönük olarak uyumludur. Ancak, en iyi performansı elde etmek için hem anakartın hem de bileşenin aynı PCIe sürümünü desteklemesi önemlidir.
• Noktadan Noktaya Bağlantı: PCIe, her cihazın doğrudan anakart üzerindeki yonga setiyle iletişim kurduğu noktadan noktaya bir bağlantıdır. Bu, paylaşımlı bir veri yolu kullanan eski PCI standardına kıyasla performansı artırır.

Kullanım Alanları:

• Ekran Kartları: En yaygın kullanım alanlarından biridir. Yüksek performanslı oyun ve grafik uygulamaları için PCIe x16 yuvaları kullanılır.
• SSD'ler (Katı Hal Sürücüleri): NVMe SSD'ler, PCIe arayüzünü kullanarak SATA SSD'lere kıyasla çok daha yüksek okuma ve yazma hızları sunar.
• Ağ Kartları: Yüksek hızlı ağ bağlantıları için PCIe ağ kartları kullanılır.
• Ses Kartları: Profesyonel ses kartları, PCIe arayüzünü kullanarak düşük gecikme süresi ve yüksek kaliteli ses performansı sağlar.
• Diğer Genişleme Kartları: Çeşitli diğer genişleme kartları (örneğin, yakalama kartları, RAID denetleyicileri), PCIe yuvalarını kullanır.

Önemli Kavramlar:

• Bant Genişliği: PCIe'nin veri aktarma kapasitesi.
• NVMe: PCIe üzerinden iletişim kuran yüksek performanslı SSD protokolü.
• Anakart: PCIe yuvalarının bulunduğu temel devre kartı.
• Ekran Kartı: Görüntü işleme için kullanılan bileşen.
• SSD: Katı hal sürücü, hızlı depolama çözümü.