parankim ne demek?

Parankim, bitkilerde temel doku türlerinden biridir ve birçok farklı fonksiyona sahip, canlı hücrelerden oluşan bir dokudur. Hücrelerinin ince çeperleri ve çeşitli şekilleri vardır (kübik, izometrik, uzamış). Parankim hücreleri genellikle oldukça büyük boşluklar (interselliüler boşluklar) bırakacak şekilde düzenlenir. Bu boşluklar, gaz alışverişi ve su taşınması için önemlidir.

Parankim dokusunun fonksiyonları oldukça çeşitlidir ve bulunduğu yere ve bitkinin ihtiyaçlarına bağlı olarak değişir. Ana fonksiyonları şunlardır:

• Fotosentez: Palizat parankimi olarak bilinen bir parankim türü, kloroplast bakımından zengindir ve fotosentez yaparak bitki için besin üretir. Bu parankim genellikle yaprakların üst epidermisinin altında bulunur.

• Depolama: Parankim hücreleri, nişasta, yağlar, proteinler, su ve diğer besin maddelerini depolayabilir. Örneğin, kök ve gövdelerdeki parankim hücreleri besin maddelerini depolar. Patates yumruları gibi bitki kısımları çoğunlukla depolama parankiminden oluşur.

• Gaz alışverişi: Yapraklardaki sünger parankimi, yaprak yüzeyine yakın bulunan ve stomalar yoluyla gaz alışverişinde rol oynayan büyük interselliüler boşluklara sahiptir.

• Yara iyileşmesi: Parankim hücreleri, bitkilerde yaralanma durumunda hızlıca bölünerek yara iyileşmesine yardımcı olur. Kallus dokusu, parankim hücrelerinden oluşur.

• Sekresyon: Bazı parankim hücreleri, reçine, lateks veya diğer maddeleri salgılar.

• Su iletiminde destek: Özellikle genç bitkilerde, parankim hücreleri mekanik destek sağlar, ancak bu destek sınırlıdır.

Parankim çeşitleri:

Parankim, bulunduğu yere ve fonksiyonuna göre farklı türlere ayrılır. Bunlardan bazıları:

• Palizat parankimi: Fotosentez için özelleşmiş, silindirik hücrelerden oluşur.
• Sünger parankimi: Büyük interselliüler boşluklara sahip, gevşek düzenlenmiş hücrelerden oluşur.
• Depolama parankimi: Besin maddelerini depolayan hücrelerden oluşur.
• Hava parankimi (aerenşima): Özellikle su bitkilerinde bulunur ve geniş interselliüler boşluklar içerir; oksijen taşınmasını sağlar.
• Su parankimi (akvifer parankimi): Su depolamaya özelleşmiş, büyük vakuol içeren hücrelerden oluşur.

Özetle, parankim bitkilerde çok yönlü bir dokudur ve çeşitli önemli fonksiyonları yerine getirir. Bitkilerin hayatta kalması ve büyümesi için gereklidir.