osmiyum ne demek?

Osmiyum (Os)

Osmiyum, periyodik tablonun 8. grubunda yer alan sert, kırılgan, mavimsi-beyaz renkte bir geçiş metalidir. Platin grubu metallerinden biridir ve doğada genellikle diğer platin metalleriyle birlikte bulunur. Bilinen en yoğun elementlerden biridir ve korozyona karşı oldukça dirençlidir.

Özellikleri

  • Sembolü: Os
  • Atom Numarası: 76
  • Atom Ağırlığı: 190.23 u
  • Yoğunluk: 22.59 g/cm³ (oda sıcaklığında)
  • Erime Noktası: 3033 °C
  • Kaynama Noktası: 5012 °C
  • Elektron Konfigürasyonu: [Xe] 4f¹⁴ 5d⁶ 6s²

Kullanım Alanları

Osmiyumun başlıca kullanım alanları şunlardır:

  • Sertleştirici Ajan: Diğer metallerle, özellikle de platinle alaşımlar halinde kullanılarak sertliklerini artırır. Örneğin, elektrik kontakları, dolma kalem uçları ve ölçüm cihazlarında kullanılır.
  • Kimyasal Katalizör: Bazı kimyasal reaksiyonlarda katalizör olarak kullanılır. Özellikle osmiyum tetroksit (OsO₄) organik sentezde önemli bir reaktiftir.
  • Tıbbi Uygulamalar: Nadiren de olsa bazı tıbbi cihazlarda ve implantlarda kullanılabilir.

Keşfi ve Tarihçesi

Osmiyum, 1803 yılında Smithson Tennant tarafından platin cevherinde bulunan çözünmeyen bir kalıntıdan keşfedilmiştir. Adını, bileşiklerinin karakteristik kokusundan dolayı Yunanca "osme" (koku) kelimesinden almıştır.

Güvenlik

Osmiyum tozu ve özellikle osmiyum tetroksit oldukça toksiktir ve dikkatli bir şekilde kullanılması gerekir. Osmiyum tetroksit, gözleri, cildi ve solunum yollarını tahriş edebilir.