Oriya (veya Odia), çoğunlukla Hindistan'ın Odisha eyaletinde konuşulan bir Hint-Aryan dilidir. Hindistan'ın 22 resmi dilinden biridir ve yaklaşık 35 milyon kişi tarafından konuşulmaktadır.
Dil Ailesi: Oriya, Hint-Avrupa dil ailesinin Hint-İran koluna bağlıdır ve bu kolun da Hint-Aryan alt grubunda yer alır. Bu nedenle Sanskrit, Hintçe, Bengalce gibi dillerle akrabadır.
Tarih: Oriya dilinin tarihi, MÖ 3. yüzyıla kadar uzanır. Orta Hint-Aryan dillerinden gelişmiştir ve kendine özgü bir edebi geleneğe sahiptir. İlk Oriya yazıtları 10. yüzyıla aittir.
Yazı Sistemi: Oriya, Oriya alfabesi ile yazılır. Bu alfabe, Brahmi yazı sisteminden türemiştir ve Bengal alfabesine benzer özellikler taşır.
Edebiyat: Oriya edebiyatı zengin ve çeşitlidir. İlk dönemlerde dini metinler ve şiirler öne çıkarken, daha sonra roman, hikaye ve tiyatro gibi farklı türlerde eserler verilmiştir. Sarala Das'ın Mahabharata'sı ve Jagannath Das'ın Bhagabata'sı, Oriya edebiyatının önemli eserlerindendir.
Kültür: Oriya kültürü, dini inançlar, gelenekler ve sanat ile şekillenmiştir. Jagannath Tapınağı, Oriya kültürünün merkezi bir unsuru olup, her yıl düzenlenen Ratha Yatra festivali büyük bir coşkuyla kutlanır. Oriya mutfağı da deniz ürünleri ve tatlılarıyla ünlüdür.
Günümüzdeki Durumu: Oriya, Odisha eyaletinde eğitim, yönetim ve medya alanlarında yaygın olarak kullanılmaktadır. Ayrıca, Hindistan'ın diğer bölgelerinde ve yurt dışında yaşayan Oriya diasporası tarafından da konuşulmaktadır. Oriya dilinin ve kültürünün korunması ve geliştirilmesi için çeşitli çalışmalar yürütülmektedir.
Ne Demek sitesindeki bilgiler kullanıcılar vasıtasıyla veya otomatik oluşturulmuştur. Buradaki bilgilerin doğru olduğu garanti edilmez. Düzeltilmesi gereken bilgi olduğunu düşünüyorsanız bizimle iletişime geçiniz. Her türlü görüş, destek ve önerileriniz için iletisim@nedemek.page