oltalama ne demek?

Ortalama, bir veri kümesindeki değerlerin toplamının, veri kümesindeki eleman sayısına bölünmesiyle elde edilen merkezi eğilim ölçüsüdür. Temel olarak bir sayı dizisinin "tipik" bir değerini temsil etmeyi amaçlar. Farklı ortalama türleri bulunmaktadır:

  • Aritmetik Ortalama: En yaygın kullanılan ortalama türüdür. Tüm değerler toplanır ve toplam, değerlerin sayısına bölünür. Örneğin, 2, 4, 6 sayılarının aritmetik ortalaması (2+4+6)/3 = 4'tür. Aritmetik ortalama hakkında daha fazla bilgi için aritmetik ortalama sayfasına bakabilirsiniz.

  • Geometrik Ortalama: Değerlerin çarpımının, değerlerin sayısının karekökü alınarak hesaplanır. Özellikle oranların veya yüzdelerin ortalamasını almak için kullanışlıdır. Örneğin, 2 ve 8 sayılarının geometrik ortalaması √(2*8) = 4'tür. Geometrik ortalama hakkında daha fazla bilgi için geometrik ortalama sayfasına bakabilirsiniz.

  • Harmonik Ortalama: Değerlerin terslerinin aritmetik ortalamasının tersidir. Özellikle hız veya oran gibi birimlerin ortalamasını almak için uygundur. Örneğin, 2 ve 4 sayılarının harmonik ortalaması 2 / ((1/2) + (1/4)) = 8/3'tür. Harmonik ortalama hakkında daha fazla bilgi için harmonik ortalama sayfasına bakabilirsiniz.

Hangi ortalama türünün kullanılacağı, veri kümesinin özelliklerine ve analiz amacına bağlıdır. Aykırı değerlerin (uç değerlerin) varlığı, ortalama değerini önemli ölçüde etkileyebilir, bu nedenle veri kümesinin özelliklerini dikkate almak önemlidir. Ortalama kavramı, istatistik, finans, mühendislik ve daha birçok alanda yaygın olarak kullanılmaktadır.