Olbia (Sardunyaca: Terranoa, Gaddurosu: Terranoa), İtalya'da Sardinya Özerk Bölgesi'nin kuzeydoğusunda, 2005'ten itibaren Tempio Pausania kenti ile birlikte Olbia-Tempio ili'nin ortaklaşa merkezi olan bir kent ve bir komün.
Olbia çok eski antik bir şehirdir. Arkeolojik kalıntılara göre Fenikeliler tarafından kurulduğu anlaşılmaktadır. Ama şehrin ismi antik Grek asıllı olup Grek kolonicilerin de bu eski şehirde yerleştiklerine işaret etmektedir. Sonra Kartacalılar eline geçmiştir. MÖ 236'da tüm Sardinya ile birlikte antik Romalılar eline geçmiştir. Olbia antik Roma döneminde önemli bir deniz limanı olmuştur. Batı Roma İmparatorluğu 4. yüzyılda çöktükten sonra Olbia uzun süreli bir çökme göstermiştir. Vandallar denizden hücum ederek şehri limanını ve limandaki bütün gemileri ellerine geçirip talan edip yakmışlardır. 6. yüzyıl sonlarına doğru şehrin ismi Phausina olarak geçmektedir ve şehrin nüvesinin deniz kenarında limandan daha çok korunaklı olan San Simplicio tepesine nakil edildiği kabul edilmektedir. Fakat son yıllarda yapılan kazılar liman şehrini de ticareti ve işlevleri çok azalmakla beraber bu dönemde de ayakta olduğuna işaret etmektedir.
8.-12. yüzyıllarda Sardinya Arapların devamlı hücumlarına ve istilasına hedef olmuştur. Araplar özellikle Olbia yakınlarında bulunan gümüş madenlerine hedef almışlardır. Belli dönemlerde Olbia ve Sardinya adası Arapların işgalinde ve idaresinde kalmıştır. Bu sıralarda Sardinya adasının Bizans İmparatorluğu'dan tamamen ayrıldığı bilinmektedir. Bu dönem sonunda adada Hristiyan idare Cagliarı, Torres, Arborea ve Gallura olarak "Giudicale" adı verilen dört küçük devlete bölünmüştür. Olbia Gallura idaresinin merkezi olmuştur. Bu dönemden kalan bir kale, Paülazza Sa Castle, günümüzdeki şehir merkezinden 5 km uzaktadır.
1323'te Sardinya İspanya'dan gelen Aragon Krallığı tarafından ele geçirilmiştir. Bu idare altında ada feodal olarak idare edilmiş ve malikaneler ve feodal araziler ile Sardinya sömürülmüştür. Şehir ve limanı önemlerini kaybetmiş ve kıyılar çok sağlıksız sıtma yatakları olmuştur. İspanyollar batı Sardinya'ya nispeten önem vermişler doğudaki şehirler ve Olbia gittikçe çökmüştür. Sardinya kıyıları Osmanlı-Mağrip ve Hristiyan-Malta korsanlarının cirit attıkları kıyılar olmuştur. Bu arada 1553'te Olbia Turgut Reis tarafından ele geçirilmiş ve talan edilmiştir. Sahilde yaşayanlar adanın içlerine göçmüşler ve sahil yerleşkeleri büyük nüfus çöküşüne sahne olmuşlardır. 1559'da Olbia'da ancak 90 ocak bulunduğu (380-400 kişi); 17. yüzyıl sonunda ise Olbia nüfusunun sadece 240 kişi olduğu belgelidir.
Bu durum 19. yüzyıl ikinci yarısına kadar devam etmiştir. 1962'de Olbia şehri Sardinya krallığı beratıyla "Terranova Pausinas" olarak isimlendirilmiş ve yenileme yavaş yavaş başlamıştır. 1881'de demiryolu gelmiş ve Aranci Körfezine doğru uzatılmıştır. Şehir merkezi yenilenmeye başlamıştır. Bu dönemde Olbia'nın çoğunluğu balıkçı olan nüfusu 3000'e varmıştır.
1870'te liman yenileştirilmiştir; ama 1880'da Sardinya'dan İtalya ana karasında bulunan Civitavecchia'ya düzenli yolcu ve ticari eşyayı istimli gemilerle taşıma seferleri Olbia limanından Figari körfezine nakledilmiştir ve Olbia'dan parlamentoya devamlı istekler ve bir halk isyanı sonunda ancak 1920'de bu seferler Olbia'dan yeniden yapılmaya başlamıştır. Şehir yenilenmeye başlamış. Yeni parklar, deniz kıyısı yolları, villalar ve apartmanlarla modern bir şehir havasına girmiştir. Şehir Belediye Sarayı 20. yüzyıl başında Neo-Klasik ve Art Neuveau mimarı stilinde yapılmıştır. Faşist idaresi sırasında şehrin ismi 1939'da tekrar "Olbia" olarak değiştirilmiştir. II. Dünya Savaşı'nda Olbiia limanı ve şehri, (aynı Cagliari gibi) müttefiklerin bombardımanın maruz kalmış; şehrin yeni Belediye Sarayı yerle bir olmuş ve şehirde birçok sivil ölmüştür.
1960'lı yıllarda şehri civarında ve kıyılarda bulunan sıtma yatakları kurutulmuş ve sıtma ortadan kaldırılmıştır. 1960'lı yıllarda şehrin yakınlarındaki plajlar, Costa Esmeralda olarak isimlendirilerek, büyük turist çekmeye başlamış ve şehri ekonomik ve demografik olarak birden büyümeye başlamıştır. 2006'da Sardinya Özerk Bölgesi meclisi kararıyla Olbia şehri Tempio Pausania şehri ile birlikte ortaklaşa Olbia-Tempio ili merkezi olduğu kabul edilmiştir.
Olbia Sardinya adasının kuzeydoğusunda bulunan ticaret merkezleri ve besin endüstrisi sanayilerinin bulunduğu bir şehirdir. Şehir Sardinya'nın başlıca yazlık deniz tatili merkezlerinden biri olan Costa Esmeralda turistik bölgesindedir. 2005'ten itibaren Tempio Pauisina şehri ile ortaklaşa olarak Olbia-Tempio ili merkezidir.
Olbia'nin belediye sınırları içinde nüfusu (3.5.2011 tahminleri itibarıyla) 56.513 kişidir. 19. yüzyıl ve 20. yüzyılda Olbia'nin nüfusunun gelişmesi şu gösterimde görülebilir:1
<small>Kişi</small> <timeline> Colors=
id:lightgrey value:gray(0.9)
id:darkgrey value:gray(0.7)
id:sfondo value:rgb(1,1,1)
id:barra value:rgb(0.6,0.7,0.8)
ImageSize = width:455 height:373 PlotArea = left:50 bottom:50 top:30 right:30 DateFormat = x.y Period = from:0 till:55000 TimeAxis = orientation:vertical AlignBars = justify ScaleMajor = gridcolor:darkgrey increment:5000 start:0 ScaleMinor = gridcolor:lightgrey increment:1000 start:0 BackgroundColors = canvas:sfondo
BarData=
bar:1861 text:1861
bar:1871 text:1871
bar:1881 text:1881
bar:1901 text:1901
bar:1911 text:1911
bar:1921 text:1921
bar:1931 text:1931
bar:1936 text:1936
bar:1951 text:1951
bar:1961 text:1961
bar:1971 text:1971
bar:1981 text:1981
bar:1991 text:1991
bar:2001 text:2001
bar:2008 text:2008
PlotData=
color:barra width:20 align:left
bar:1861 from:0 till: 3042
bar:1871 from:0 till: 3393
bar:1881 from:0 till: 4073
bar:1901 from:0 till: 5487
bar:1911 from:0 till: 7123
bar:1921 from:0 till: 8045
bar:1931 from:0 till: 10860
bar:1936 from:0 till: 11377
bar:1951 from:0 till: 14745
bar:1961 from:0 till: 17779
bar:1971 from:0 till: 24290
bar:1981 from:0 till: 30787
bar:1991 from:0 till: 41095
bar:2001 from:0 till: 45366
bar:2008 from:0 till: 54083
PlotData=
bar:1861 at: 3042 fontsize:S text: 3.042 shift:(-8,5)
bar:1871 at: 3393 fontsize:S text: 3.393 shift:(-10,5)
bar:1881 at: 4073 fontsize:S text: 4.073 shift:(-10,5)
bar:1901 at: 5487 fontsize:S text: 5.487 shift:(-10,5)
bar:1911 at: 7123 fontsize:S text: 7.123 shift:(-10,5)
bar:1921 at: 8045 fontsize:S text: 8.045 shift:(-10,5)
bar:1931 at: 10860 fontsize:S text: 10.860 shift:(-10,5)
bar:1936 at: 11377 fontsize:S text: 11.377 shift:(-10,5)
bar:1951 at: 14745 fontsize:S text: 14.745 shift:(-10,5)
bar:1961 at: 17779 fontsize:S text: 17.779 shift:(-10,5)
bar:1971 at: 24290 fontsize:S text: 24.290 shift:(-10,5)
bar:1981 at: 30787 fontsize:S text: 30.787 shift:(-10,5)
bar:1991 at: 41095 fontsize:S text: 41.095 shift:(-10,5)
bar:2001 at: 45366 fontsize:S text: 45.366 shift:(-10,5)
bar:2008 at: 54084 fontsize:S text: 54.084 shift:(-10,5)
TextData=
fontsize:S pos:(20,20)
text:Kaynak - ISTAT
Olbia'da görülebilecek turistik yerler şunlardır:
Olbia komünü şu komünlerle sınır komşusudur: Alà dei Sardi, Arzachena, Golfo Aranci, Loiri Porto San Paolo, Monti, Padru, Sant'Antonio di Gallura, Telti, San Teodoro
<span style="color:white">Olbia</span>
</center> </div> <div class="NavContent">Dosya:Olbia skyline.jpg|Olbia - panorama Dosya:Port in olbia.jpg|Olbia - liman Dosya:Olbia, Piazza Regina Margherita.jpg|Olbia - merkez Corso Umberto Dosya:Olbia San Simplicio.jpg|Olbia - San Simplicio Katedrali Dosya:Olbia-Stazione marittima.JPG|Olbia - Isola Bella'da yolcu limanı binası Dosya:Aeroporto Olbia Costa Smeralda Rollfeld.jpg|Olbia Costa Smeralda Havalimanı kontrol kulesi Dosya::Beach-near olbia.JPG|Olbia Pittilungo semtinde plaj
</div> </div>Orijinal kaynak: olbia. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
Kaynak: Italyanca Wikipedia "Olbia" maddesi ↩
Ne Demek sitesindeki bilgiler kullanıcılar vasıtasıyla veya otomatik oluşturulmuştur. Buradaki bilgilerin doğru olduğu garanti edilmez. Düzeltilmesi gereken bilgi olduğunu düşünüyorsanız bizimle iletişime geçiniz. Her türlü görüş, destek ve önerileriniz için iletisim@nedemek.page