ohal ne demek?

OHAL (Olağanüstü Hal)

Olağanüstü hal (https://www.nedemek.page/kavramlar/olağanüstü%20hal), bir ülkede veya bir bölgede, anayasal düzeni, kamu düzenini veya ulusal güvenliği tehdit eden olağanüstü durumların ortaya çıkması halinde ilan edilen, belirli temel hak ve özgürlüklerin geçici olarak sınırlandırıldığı veya askıya alındığı, yürütme organının yetkilerinin genişletildiği özel bir yönetim usulüdür.

OHAL İlan Nedenleri:

• Doğal Afetler: Deprem, sel, yangın gibi büyük çaplı doğal afetlerin yaşanması.
• Şiddet Olayları: Terör eylemleri, ayaklanmalar, iç savaş gibi kamu düzenini ciddi şekilde bozan şiddet olayları.
• Ekonomik Krizler: Ülke ekonomisini derinden etkileyen ve sosyal huzursuzluğa yol açan büyük ekonomik krizler.
• Savaş Hali: Ülkenin savaş halinde olması veya savaş tehdidi altında bulunması.
• Salgın Hastalıklar: Yaygın ve ölümcül salgın hastalıkların ortaya çıkması.

OHAL'in Hukuki Dayanağı:

OHAL, genellikle ülkelerin anayasalarında veya özel kanunlarında düzenlenir. Türkiye'de OHAL, Anayasa'nın 119. ve 120. maddelerinde düzenlenmiştir. Ayrıca, 2935 sayılı Olağanüstü Hal Kanunu (https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2935.pdf) OHAL'in ilan edilmesi, uygulanması ve kaldırılmasına ilişkin detaylı hükümleri içerir.

OHAL'de Alınabilecek Tedbirler:

OHAL süresince, temel hak ve özgürlüklerin kullanımını kısmen veya tamamen durdurulabilir veya bunlar için Anayasa'da öngörülen güvencelere aykırı tedbirler alınabilir. OHAL'de alınabilecek bazı tedbirler şunlardır:

• Sokağa Çıkma Yasağı: Belirli saatlerde veya belirli bölgelerde sokağa çıkma yasağı ilan edilebilir.
• Toplantı ve Gösteri Yasağı: Toplantı ve gösteri yürüyüşleri yasaklanabilir veya sınırlanabilir.
• Seyahat Kısıtlamaları: Ülke içinde veya ülke dışına seyahatler kısıtlanabilir.
• Basın ve Yayın Kısıtlamaları: Basın ve yayın organlarının faaliyetleri kısıtlanabilir veya sansür uygulanabilir.
• Arama ve El Koyma: Evlerde ve iş yerlerinde arama yapılabilir, suç delillerine el konulabilir.
• Mülkiyet Hakkının Sınırlandırılması: Özel mülkiyete el konulabilir veya mülkiyet hakkı sınırlandırılabilir.

OHAL'in Denetlenmesi:

OHAL ilan etme yetkisi genellikle hükümete aittir. Ancak, OHAL kararları genellikle parlamento tarafından onaylanmalıdır. Ayrıca, OHAL süresince alınan tedbirlerin hukuka uygunluğu yargı denetimine tabidir. Kişiler, OHAL kararları veya uygulamaları nedeniyle haklarının ihlal edildiğini düşünmeleri halinde yargıya başvurabilirler.

OHAL'in Sonlandırılması:

OHAL, ilan edilmesine neden olan durumların ortadan kalkmasıyla kendiliğinden sona erebilir. Hükümet veya parlamento da OHAL'i sona erdirebilir. OHAL'in sona ermesiyle birlikte, OHAL süresince uygulanan kısıtlamalar ve tedbirler de kalkar.