normatif ne demek?

Normatif, bir şeyin nasıl olması gerektiğine dair standartları, kuralları veya beklentileri ifade eder. Başka bir deyişle, neyin doğru, iyi, arzu edilen veya kabul edilebilir olduğuna dair ilkeler sunar. Normatif ifadeler, değer yargıları içerir ve genellikle bir şeyi değerlendirmek, eleştirmek veya rehberlik etmek amacıyla kullanılır.

Normatiflik, çeşitli alanlarda karşımıza çıkar:

• Etik ve Ahlak: Neyin ahlaki olarak doğru veya yanlış olduğuna dair ilkeler. Örneğin, dürüst olmak normatif bir ilkedir.
• Siyaset: Hükümetin nasıl yönetilmesi gerektiği veya vatandaşların hangi haklara sahip olması gerektiği gibi ideal siyasi düzenlemelere dair fikirler.
• Hukuk: Hangi davranışların yasal olduğu ve hangilerinin olmadığına dair kurallar.
• Dilbilim: Bir dilin nasıl kullanılması gerektiğine dair kurallar (örneğin, dilbilgisi kuralları).
• Ekonomi: Ekonomik sistemlerin nasıl işlemesi gerektiğine dair modeller ve hedefler.

Normatif ifadeler, olgusal (descriptive) ifadelerden farklıdır. Olgusal ifadeler, bir şeyin nasıl olduğunu tanımlarken, normatif ifadeler bir şeyin nasıl olması gerektiğini belirtir. Örneğin, "Sigara içmek sağlığa zararlıdır" olgusal bir ifadedir, ancak "Sigara içmek yasaklanmalıdır" normatif bir ifadedir.

Özetle, normatiflik, değer yargıları, standartlar ve beklentiler aracılığıyla bir şeyin nasıl olması gerektiğine dair bir çerçeve sunar ve çeşitli disiplinlerde rehberlik edici bir rol oynar.