nitrifikasyon ne demek?

Nitrifikasyon, amonyağın (NH₃) önce nitrite (NO₂⁻) ve ardından nitrata (NO₃⁻) dönüştürüldüğü iki aşamalı bir mikrobiyal işlemdir. Bu süreç, azot döngüsünün önemli bir parçasıdır ve hem doğal ortamlarda hem de atıksu arıtma tesislerinde gerçekleşir.

Aşamalar:

1. Amonyum Oksidasyonu: Amonyak (NH₃) veya amonyum iyonu (NH₄⁺), amonyak oksitleyici bakteriler (AOB) veya amonyak oksitleyici arkeler (AOA) tarafından nitrite (NO₂⁻) oksitlenir. Bu reaksiyon için oksijen (O₂) gereklidir.

   • Örnek AOB: Nitrosomonas
   • Örnek AOA: Nitrososphaera

2. Nitrit Oksidasyonu: Nitrit (NO₂⁻), nitrit oksitleyici bakteriler (NOB) tarafından nitrata (NO₃⁻) oksitlenir. Bu reaksiyon da oksijen (O₂) gerektirir.

   • Örnek NOB: Nitrobacter, Nitrospira

Önemli Faktörler:

• pH: Nitrifikasyon, genellikle nötr veya hafif alkali pH koşullarında en iyi şekilde gerçekleşir.
• Oksijen: Süreç, aerobik koşullar altında gerçekleşir, yani yeterli miktarda çözünmüş oksijen gereklidir.
• Sıcaklık: Sıcaklık, nitrifikasyon oranını etkiler. Genellikle 25-30°C arasında optimum sıcaklıklarda en hızlıdır.
• Besin Maddeleri: Bakterilerin büyümesi ve aktivitesi için gerekli olan fosfor ve diğer besin maddelerinin varlığı önemlidir.
• İnhibitörler: Bazı kimyasallar (örneğin, ağır metaller, bazı organik bileşikler) nitrifikasyonu inhibe edebilir.

Önemi:

• Su Kalitesi: Nitrifikasyon, atıksu arıtma tesislerinde amonyağın uzaklaştırılmasında ve su kaynaklarının kirlenmesinin önlenmesinde önemli bir rol oynar.
• Tarım: Topraktaki nitrat, bitkiler için önemli bir besin maddesidir. Nitrifikasyon, amonyağın bitkilerin kullanabileceği nitrata dönüşmesini sağlar.
• Azot Döngüsü: Nitrifikasyon, azotun çeşitli formları arasındaki dönüşümünü sağlayarak doğal azot döngüsünün önemli bir parçasıdır.

İlgili Kavramlar:

• Amonyak
• Nitrit
• Nitrat
• Azot%20Döngüsü
• Aerobik