nefron ne demek?
Nefron
Nefron, böbreğin temel fonksiyonel birimidir. Her bir böbrekte yaklaşık bir milyon adet bulunur ve kanı filtreleyerek idrar oluşumunu sağlar. Nefronlar, vücuttaki sıvı ve elektrolit dengesini korumak, atık ürünleri uzaklaştırmak ve kan basıncını düzenlemek gibi hayati fonksiyonlarda rol oynar.
Nefronun Yapısı:
Bir nefron temel olarak iki ana bölümden oluşur:
- Renal Korpuskül (Böbrek Cismi): Bu bölüm, glomerulus (bir kılcal damar yumağı) ve Bowman kapsülü (glomerulusu saran kapsül) içerir. Kan, glomerulus'tan süzülerek Bowman kapsülüne geçer.
- Renal Tübül: Bowman kapsülünden sonra gelen uzun, kıvrımlı bir tübül sistemidir. Renal tübülün bölümleri şunlardır:
- Proksimal Tübül: Süzüntünün büyük bir kısmının geri emildiği ilk bölümdür.
- Henle Kulpu: Suyun ve tuzların geri emiliminde önemli rol oynayan U şeklindeki bir yapıdır. İnen ve çıkan kolları bulunur.
- Distal Tübül: Süzüntünün son düzenlendiği ve bazı maddelerin salgılandığı bölümdür.
- Toplama Kanalı: Birden fazla nefronun distal tübüllerinden gelen süzüntüleri toplayarak idrarı böbrek pelvisine taşır.
Nefronun İşleyişi:
Nefronun temel fonksiyonları şunlardır:
- Filtrasyon (Süzme): Kan, glomerulus'tan Bowman kapsülüne süzülür. Bu süreçte su, tuzlar, glikoz, amino asitler ve üre gibi küçük moleküller süzülürken, büyük moleküller (proteinler, kan hücreleri) kanda kalır.
- Reabsorpsiyon (Geri Emilim): Süzülen maddelerin çoğu (su, glikoz, amino asitler, elektrolitler) renal tübüllerden geri emilerek kana geri döner. Bu, vücudun ihtiyacı olan maddelerin kaybını önler.
- Sekresyon (Salgılama): Bazı atık ürünler (örneğin, ilaç metabolitleri, hidrojen iyonları) ve fazla elektrolitler, kandan renal tübüllere salgılanır. Bu, kanın temizlenmesine yardımcı olur.
- İdrar Oluşumu: Geri emilim ve salgılamadan sonra kalan süzüntü, idrar olarak atılır.
Nefron Hastalıkları:
Nefronlarda meydana gelen hasarlar, böbrek yetmezliğine yol açabilir. Nefrona zarar veren bazı hastalıklar şunlardır:
Bu hastalıklar, nefronların fonksiyonlarını bozarak idrar oluşumunu etkileyebilir ve vücutta atık ürünlerin birikmesine neden olabilir.
Kategoriler