nagarjuna ne demek?
Nagarjuna Hakkında
Nagarjuna, (yaklaşık MS 150 - 250) Mahayana Budizminin en önemli filozoflarından biridir. Özellikle Madhyamaka (Orta Yol) okulunun kurucusu olarak bilinir. Hayatı hakkında kesin bilgiler sınırlı olmakla birlikte, Hindistan'da doğduğu ve Budizmi derinlemesine incelediği kabul edilir.
Temel Felsefi Görüşleri:
- Boşluk (Śūnyatā): Nagarjuna'nın felsefesinin temel taşıdır. Ona göre tüm fenomenler özünde boştur, yani bağımsız ve kalıcı bir varlığa sahip değildir. Her şey diğer şeylere bağlı olarak ortaya çıkar (bağımlı köken - pratītyasamutpāda). Bu, fenomenlerin nihai bir gerçekliğe sahip olmadığını gösterir.
- İki Gerçeklik Öğretisi: Nagarjuna, iki tür gerçeklik olduğunu savunur:
- Göreceli Gerçeklik (Saṃvṛti-satya): Günlük deneyimlerimizin, kavramlarımızın ve dilimizin oluşturduğu yanılsamalar dünyasıdır.
- Nihai Gerçeklik (Paramārtha-satya): Fenomenlerin boşluğunun ve bağımlı kökeninin farkındalığıdır.
- Dört Köşe (Tetralemma): Nagarjuna, mantıksal argümanlarında dört köşeli bir yapıyı sıkça kullanır: bir önerme, önermenin olumsuzlanması, ikisinin birlikte kabulü ve ikisinin birlikte reddi. Bu yöntem, kavramsal düşüncenin sınırlarını göstermeyi amaçlar.
- Orta Yol (Madhyama Pratipad): Nagarjuna, varlık ve yokluk gibi aşırı uçlardan kaçınarak, boşluğun ve bağımlı kökenin farkındalığıyla şekillenen bir orta yolu savunur. Bu orta yol, nihai kurtuluşa (Nirvana) giden yolu temsil eder.
Başlıca Eserleri:
- Mūlamadhyamakakārikā (Temel Orta Yol İlmi): Nagarjuna'nın en önemli eseridir ve Madhyamaka felsefesinin temel ilkelerini sistematik bir şekilde açıklar.
- Vigrahavyāvartanī (Tartışmaları Çürütme): Rakiplerinin görüşlerini eleştirerek Madhyamaka felsefesini savunur.
- Śūnyatāsaptati (Boşluğa Dair Yetmiş Şiir): Boşluk kavramını farklı açılardan inceler.
Nagarjuna'nın felsefesi, Mahayana Budizminin gelişiminde derin bir etkiye sahip olmuş ve Doğu Asya'daki Budist düşüncesini derinden etkilemiştir. Zen Budizmi ve Tibet Budizmi gibi farklı Budist geleneklerinde önemli bir figür olarak kabul edilir.