nadnercze ne demek?

Böbreküstü Bezi (Adrenal Bez)

Böbreküstü bezleri, diğer adıyla adrenal bezler, her iki böbreğin üzerinde bulunan, endokrin sistemin önemli bir parçası olan bezlerdir. Bu bezler, vücudun stresle başa çıkmasına yardımcı olan ve hayati fonksiyonları düzenleyen çeşitli hormonlar üretir. Her böbreküstü bezi iki ana bölümden oluşur: korteks (dış kısım) ve medulla (iç kısım).

• Korteks: Korteks, böbreküstü bezinin dış kısmıdır ve üç katmandan oluşur: zona glomerulosa, zona fasciculata ve zona reticularis. Her katman farklı hormonlar üretir:

  • Zona Glomerulosa: Temel olarak mineralokortikoidler (örneğin, aldosteron) üretir. Aldosteron, sodyum ve potasyum dengesini düzenleyerek kan basıncını kontrol etmede rol oynar.
  • Zona Fasciculata: Glukokortikoidler (örneğin, kortizol) üretir. Kortizol, vücudun strese tepkisini düzenler, kan şekerini yükseltir, bağışıklık sistemini baskılar ve iltihabı azaltır.
  • Zona Reticularis: Androjenler (erkeklik hormonları) üretir. Bu hormonlar, özellikle kadınlarda, cinsel gelişimde ve kemik yoğunluğunda rol oynar.

• Medulla: Medulla, böbreküstü bezinin iç kısmıdır ve katekolaminler (örneğin, adrenalin ve noradrenalin) üretir. Bu hormonlar, "savaş ya da kaç" tepkisini tetikleyerek kalp atış hızını artırır, kan basıncını yükseltir ve enerji kullanımını artırır.

Böbreküstü Bezlerinin Fonksiyonları:

• Strese karşı vücudun tepkisini düzenleme.
• Kan basıncını ve elektrolit dengesini kontrol etme.
• Metabolizmayı düzenleme.
• Cinsel gelişim ve üreme fonksiyonlarını etkileme.
• Bağışıklık sistemini düzenleme.

Böbreküstü Bezi Hastalıkları:

Böbreküstü bezlerinin aşırı veya yetersiz hormon üretimi, çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir. Örnekler arasında Cushing sendromu (aşırı kortizol üretimi), Addison hastalığı (yetersiz kortizol ve aldosteron üretimi) ve feokromositoma (aşırı adrenalin ve noradrenalin üreten tümör) yer alır.