muvazaa ne demek?

Muvazaa, hukukta bir sözleşmenin tarafları arasında gerçek niyetin gizlendiği ve görünürdeki anlaşmanın gerçeği yansıtmadığı bir durumu ifade eder. Başka bir deyişle, taraflar dışarıya farklı bir anlaşma gösterirken, aralarındaki gerçek anlaşma farklıdır. Bu durum, genellikle yasadışı bir amaç veya haksız bir kazanç elde etmek için kullanılır.

Muvazaanın temel unsurları şunlardır:

  • Görünürdeki Anlaşma: Taraflar arasında yazılı veya sözlü olarak yapılan ve dışarıya gösterilen anlaşma.
  • Gerçek Anlaşma: Tarafların gizli tuttuğu ve görünürdeki anlaşmadan farklı olan gerçek niyetleri.
  • Sahtekarlık Unsuru: Muvazaanın geçerli olabilmesi için, görünürdeki anlaşmanın gerçeği yansıtmamasının kasıtlı ve bilinçli bir şekilde yapılması gerekir. Yanlışlık veya hata yeterli değildir. Kasten yanıltma veya aldatma söz konusu olmalıdır.
  • Haksız Amaç: Muvazaanın genellikle haksız bir amacı vardır. Örneğin, vergi kaçırmak, alacaklılardan kaçınmak, bir miras hakkından mahrum etmek gibi. Amaç her zaman açıkça kötü niyetli olmak zorunda değildir; hukuk düzeninin amaçlarına aykırı olması yeterlidir.

Muvazaanın Çeşitleri:

  • Mutlak Muvazaa: Görünürdeki anlaşmanın tamamen geçersiz olduğu, yani tarafların gerçekte hiçbir anlaşma yapmadığı durum. Örneğin, bir kontrat tamamen gösteriş için yapılmışsa.
  • Nispi Muvazaa: Görünürdeki anlaşma geçerli gibi görünse de, gerçek anlaşma farklıdır. Bu durumda, görünürdeki anlaşma geçerli sayılabilir ancak gerçek anlaşmanın uygulanması hukuken mümkün olmaz veya geçersiz olabilir.

Muvazaanın Hukuki Sonuçları:

Muvazaa tespit edildiğinde, görünürdeki anlaşma geçersiz sayılabilir. Mahkemeler, gerçek anlaşmayı belirleyerek hukuka uygun bir çözüm üretir. Muvazaanın tespiti zor olabilir çünkü taraflar gizli anlaşmalarını kanıtlamaya çalışmazlar. Bu nedenle, muvazaa iddiası kanıtlanması gereken bir durumdur. Kanıt olarak tanık beyanları, yazışmalar, banka kayıtları vb. kullanılabilir.

Özetle: Muvazaa, hukukun temel ilkelerine aykırı bir durumdur ve ciddi hukuki sonuçlar doğurabilir. Haksız kazanç elde etmek veya hukuki yükümlülüklerden kaçınmak amacıyla kullanılan bir yöntemdir ve tespiti durumunda cezai veya hukuki yaptırımlar uygulanabilir. Bu konuda kesin yargıya varmak için uzman bir hukukçuya danışmak önemlidir.