mhc ne demek?

MHC (Major Histocompatibility Complex - Temel Doku Uygunluk Kompleksi)

MHC, omurgalı hayvanlarda bulunan ve bağışıklık sisteminin hücreleri "kendine" ait olanları "yabancı" olanlardan ayırt etmesini sağlayan bir gen kümesidir. MHC molekülleri, hücre yüzeyinde bulunan ve antijenleri (özellikle peptitleri) bağlayarak T hücrelerine sunan proteinlerdir. Bu sunum, T hücrelerinin antijene özgü bir bağışıklık yanıtı başlatmasına olanak tanır.

MHC molekülleri iki ana sınıfa ayrılır:

• MHC Sınıf I: Hemen hemen tüm çekirdekli hücrelerin yüzeyinde bulunur. Hücre içindeki proteinlerden (örneğin, virüsler tarafından üretilen proteinler) türetilen peptitleri sunarlar. MHC Sınıf I moleküllerine bağlanan peptitler, sitotoksik T hücreleri (CD8+ T hücreleri) tarafından tanınır. Bu tanıma, enfekte olmuş veya anormal hücrelerin (örneğin, kanser hücreleri) öldürülmesine yol açabilir.

• MHC Sınıf II: Antijen sunan hücreler (APC'ler) olarak bilinen, bağışıklık sisteminde rol oynayan belirli hücrelerin yüzeyinde bulunur. Bu hücreler arasında makrofajlar, dendritik hücreler ve B hücreleri bulunur. MHC Sınıf II molekülleri, hücre dışı kaynaklardan (örneğin, bakteriler veya parazitler) alınan antijenleri sunarlar. Bu peptitler, yardımcı T hücreleri (CD4+ T hücreleri) tarafından tanınır. Bu tanıma, B hücrelerinin antikor üretmesi veya diğer bağışıklık hücrelerinin aktive olması gibi çeşitli bağışıklık yanıtlarını tetikleyebilir.

MHC Genlerinin Polimorfizmi: MHC genleri, popülasyonda oldukça polimorfiktir, yani birçok farklı alel varyasyonu bulunur. Bu polimorfizm, her bireyin farklı antijenleri sunma yeteneğine sahip olmasını sağlar ve bir popülasyonun çeşitli patojenlere karşı direncini artırır. Ancak, bu polimorfizm aynı zamanda doku reddi gibi nakil komplikasyonlarına da yol açabilir, çünkü alıcının bağışıklık sistemi donörün MHC moleküllerini yabancı olarak tanıyabilir.

MHC ve Hastalıklar: MHC genleri, çeşitli otoimmün hastalıklar ve enfeksiyon hastalıklarına yatkınlıkla ilişkilendirilmiştir. Örneğin, belirli MHC alelleri Tip 1 Diyabet, Romatoid Artrit ve Ankilozan Spondilit gibi otoimmün hastalıkların riskini artırabilir.