mevcutlu ne demek?

MEV cutlu

MEV (Miner Extractable Value), Türkçe'ye "Madenci Çıkarılabilir Değeri" olarak çevrilebilir ve blokzincir ağlarında, özellikle de Ethereum gibi akıllı sözleşme platformlarında önemli bir kavramdır. MEV, madencilerin (veya doğrulayıcıların) blok üretimi sırasında blok içindeki işlem sırasını değiştirerek, işlemleri ekleyerek veya sansürleyerek elde edebilecekleri ekstra karı ifade eder.

Temel Unsurlar:

• İşlem Sıralaması: Madenciler, bir blok içindeki işlemlerin sırasını belirleme yetkisine sahiptir. Bu yetki, arbitraj fırsatlarını yakalamak veya belirli işlemlerden kar elde etmek için kullanılabilir.

• Ön Koşul (Front-Running): Bir madenci, bekleyen bir işlemi görüp, kendi işlemini daha yüksek bir gaz ücretiyle aynı blokta daha önce sıralayarak, kullanıcının işleminden kar elde edebilir. Bu durum, "ön koşul" olarak adlandırılır.

• Arka Koşul (Back-Running): Madenciler, belirli bir işlem gerçekleştikten sonra karlı olabilecek başka bir işlemi hemen ardından ekleyebilirler.

• Sandviç Saldırıları (Sandwich Attacks): Bir madenci, bir kullanıcının işlemini hem önceden hem de sonradan kendi işlemleriyle çevreleyerek, kullanıcının beklediğinden daha kötü bir fiyatla işlem yapmasına neden olabilir.

MEV'in Etkileri:

• Ağ Verimliliği: MEV, madencilerin işlemleri daha verimli bir şekilde sıralamasına teşvik ederek ağın genel verimliliğini artırabilir.

• Adil Olmayan Avantaj: MEV, madencilere diğer ağ katılımcıları üzerinde haksız bir avantaj sağlayabilir.

• Ağ Güvenliği: Aşırı MEV, madencileri ağın kurallarına uymak yerine sadece kar elde etmeye odaklanmaya teşvik ederek ağın güvenliğini tehdit edebilir.

• Kullanıcı Deneyimi: Ön koşul ve sandviç saldırıları gibi MEV stratejileri, kullanıcıların işlem maliyetlerini artırabilir ve kötü bir deneyim yaşamalarına neden olabilir.

MEV ile Mücadele Yöntemleri:

• Şifrelenmiş Mempool'lar: İşlemlerin madenciler tarafından görülmesini engelleyen şifreleme teknikleri.

• Sıra Sağlayıcıları (Order Flow Auctions): İşlem sıralamasını açık artırma usulüyle belirleme.

• Adil Sıralama Algoritmaları: İşlem sırasını belirlemede daha adil ve rastgele yöntemler kullanma.

MEV, blokzincir ekosisteminin karmaşık ve gelişen bir parçasıdır. Ağ güvenliği, adalet ve verimlilik açısından önemli etkileri bulunmaktadır.