metodoloji ne demek?

Metodoloji, bir araştırma çalışmasının veya bir projenin planlanması, yürütülmesi ve değerlendirilmesi için kullanılan sistematik yöntemlerin ve prensiplerin incelenmesidir. Başka bir deyişle, bir şeyin nasıl yapılacağı hakkındaki çalışma biçimidir. Sadece "yöntem" kelimesinden daha kapsamlıdır çünkü yöntem, kullanılan belirli teknikleri ifade ederken, metodoloji bu tekniklerin neden ve nasıl seçildiğini, uygulandığını ve yorumlandığını kapsar.

Metodoloji, farklı disiplinlerde farklı şekillerde ele alınır, ancak genel olarak aşağıdaki unsurları içerir:

• Araştırma Soruları: Çalışmanın amaçlarını ve hedeflerini belirleyen temel sorular.
• Araştırma Tasarımı: Çalışmanın nasıl yürütüleceğini belirleyen çerçeve. Bu, nicel (sayısal verilerle çalışan), nitel (kalitatif verilerle çalışan) veya karma yöntem (hem nicel hem de nitel veriler kullanan) olabilir.
• Veri Toplama Yöntemleri: Araştırma sorularını cevaplamak için kullanılan teknikler. Örneğin, anketler, görüşmeler, gözlemler, deneyler, doküman analizi vb.
• Veri Analizi: Toplanan verilerin anlamlandırılması ve yorumlanması için kullanılan teknikler. Bu, istatistiksel analizler, tematik analizler veya diğer uygun yöntemleri içerebilir.
• Güvenirlik ve Geçerlilik: Araştırmanın sonuçlarının ne kadar doğru ve güvenilir olduğunun değerlendirilmesi.
• Etik Hususlar: Araştırmanın etik kurallara uygun olarak yürütülmesini sağlamak. Bu, katılımcıların gizliliğinin korunması, onam alınması ve potansiyel risklerin minimize edilmesi gibi konuları kapsar.

Metodoloji Türleri:

Birkaç temel metodoloji türü vardır:

• Nicel Metodoloji: Ölçülebilir ve sayısal verileri kullanarak neden-sonuç ilişkilerini test eder. İstatistiksel analizler sıklıkla kullanılır. Örneğin, bir ilacın etkinliğini ölçmek için yapılan bir klinik çalışma.
• Nitel Metodoloji: İnsan deneyimlerini, düşüncelerini ve inançlarını anlamak için derinlemesine analizler yapar. Görüşmeler, gözlemler ve doküman analizleri sıklıkla kullanılır. Örneğin, bir toplulukta yaşayan insanların yaşam koşullarını anlamak için yapılan etnografik bir çalışma.
• Karma Yöntem Metodoloji: Hem nicel hem de nitel verileri birleştirir. Bu, daha kapsamlı ve zengin bir anlayış sağlar. Örneğin, bir eğitim programının hem etkinliğini (nicel) hem de katılımcıların deneyimlerini (nitel) değerlendiren bir çalışma.
• Eleştirel Metodoloji: Güç ilişkilerine ve toplumsal adalete odaklanır. Var olan güç yapılarını sorgulamayı ve bunların araştırma süreçlerini nasıl etkilediğini ele almayı amaçlar.

Metodoloji, araştırmanın kalbinde yer alan önemli bir kavramdır. İyi bir metodoloji, araştırmanın amacına uygun olmalı, tutarlı ve şeffaf olmalı, ve sonuçların güvenilirliğini ve geçerliliğini sağlamalıdır.