mehmet esen ne demek?

Mehmet Esen (d. 13 Ekim 1958, İstanbul); Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu ve yönetmendir.

Yaşamı ve kariyeri

Sanata yatkınlığı, altı yaşında sahnede izlediği Münir Özkul'dan etkilenerek Cihangir İlkokulunda sahneye koyup sergilediği tek kişilik oyunuyla ortaya çıkan Esen, Ankara Atatürk Lisesinde okurken tiyatroya ilgisini sürdürdü. Öğrencilik yıllarında Ankara Deneme Sahnesinde eğitim alıp aynı yerde kadroya girerek kurs arkadaşı Altan Erkekli ile ilk oyunu Bozkır Dirliği'nde rol aldı. O yıllarda amacı AST bünyesine katılmak olsa da Küçük Sahne'de yollarının kesiştiği ve sonradan "Dünyanın en önemli oyuncularından, usta, insan" şeklinde tanımladığı Erkan Yücel aracılığı ile Devrimci Ankara Sanat Tiyatrosuna (DAST) girdi. DAST sürecinde, işkence, gözaltı ve kötü davranışlara maruz kaldı. Bir süre sonra inşaatlarda çalışarak kazandıkları parayla Ankara Halk Tiyatrosunun oluşumunu gerçekleştirmişlerse de Haldun Taner'in yönlendirmesiyle İstanbul'a geçti.

Meddahlığa ilk kez, Haldun Taner'in yönlendirmesiyle Münir Özkul'un çırağı olarak başladı. Münir Özkul'un yönetmenliğinde Erol Toy'un yazdığı "Düş ve Gerçek", Ahmet Önel'in yazdığı "Kaşif-i Eyvah Nadir Efendi" adlı meddah oyunlarını oynadı.¹ 12 Eylül'de tutuklanarak bir süre cezaevinde kaldı. Önemli sağlık sorunları yaşayıp kalp ameliyatı geçiren sanatçı, "Ustamdır" dediği Genco Erkal'la tanışmasıyla Dostlar Tiyatrosunda oynamaya başladı. Ustası Erkan Yücel'in ölümünden aşırı derecede etkilenerek sanat yaşamına 4 yıl ara verdi ve Erkan Yücel'in anısına "Düş ve Gerçek"i tekrar oynayarak sanat yaşamına geri döndü. Dönemin İzmir valisi Nevzat Ayaz'ın desteğiyle pasaport yasağını delerek Berlin Kültür Senatosu'nun davetlisi olarak Almanya'ya gitti ve Tiyatrom oluşumuna katıldı. Sanatçı Kerim Afşar'ın, Suçlular ve Suçsuzlar oyununda kendisine başrol vermesiyle büyük başarı elde etti. Berlin'de Alman ve Türk tiyatrolarında yönetmen ve oyuncu olarak birçok projede yer aldı. 1994 yılında Leman Kültür'de Tuncel Kurtiz'in el vermesiyle doğaçlama olarak yaptığı meddah gösterisiyle yeni bir akım başlattı. Bu dönem Cem Yılmaz ve Ata Demirer'e de bu şekilde yol açtı.

1997'de tekrar Almanya'ya giderek Theater Forum'da (Berlin) tiyatro çalışmaları yaptı. 2000 yılında Türkiye'ye döndü. Almanya izlenimlerini anlatan "Aşk Hayattan Büyük" adlı bir roman yazdı. 2011 yılında DOT Tiyatrosunda "Festen" adlı oyunda oynadı.²

2021 yılında yapımcılığını, yönetmenliğini, senaristliğini yaptığı Yapayalnız adlı filmde ayrıca oynadı. Son olarak, Ekin Onat yönetmenliğini ve senaristliğini yaptığı Kayıp adlı kısa filmindeki performansıyla Montreal Film Festivali'nde "en iyi erkek oyuncu" ödülünü aldı.³

Kavuk ve Meddahlık konusu

Mehmet Esen'in bu konudaki açıklaması şöyledir: "İsmail Dümbüllü kavuğunu iki kişiye veriyor. Erkan Yücel ve Münir Özkul. Her ikisi de benim ustam. Erkan Yücel kavuğunu bana verdi. Duyduğuma göre de Dümbüllü'nün orijinal kavuğu Mehmet Akan tarafından Bitpazarı'nda bulunmuş; bizdekiler takke aslında..."⁴

Rol aldığı tiyatro oyunları

Yıl	Oyun	Yazar	Yönetmen	Sahneleyen Tiyatro
1993-1994	Ferhad ile Şirin	Nâzım Hikmet Ran	Coşkun Irmak	Diyarbakır Devlet Tiyatrosu
1993-1994	Miletos Güzeli	Coşkun Irmak (uyarlayan)	Coşkun Irmak
1997-1998	Tarla Kuşuydu Juliet	Ephraim Kishon	Nalan Örgüt Sayar
1998	Yolcu	Nâzım Hikmet Ran	Gürol Tonbul
2000-2001	Öç	Orhan Asena	Nazan Kesal	Diyarbakır Devlet Tiyatrosu
2006	Dolunay Katili	Ralph Ohlsen	Meray Ülgen	Sadri Alışık Tiyatrosu
2011	Kutlama/Festen	David Eldridge (uyarlayan)	Murat Daltaban	DOT
2015	Kim Kime Dum Duma	Eric Chappell	Özdemir Çiftçioğlu	Tiyatro ŞenAy
2016	Meddah
2017	Fırtına	William Shakespeare	Kemal Aydoğan	Moda Sahnesi