| içerdiği_gruplar = :Platyrrhini
| içermediği_gruplar = :Hominoidea }} Maymunlar, Primatlar takımındaki bazı simiyenleri kapsayan bir terimdir.1 Günümüzde bulunan maymun türleri Eski Dünya maymunlarının torunlarıdır. Maymunlar zeki ve sosyal hayvanlardır, kolayca ağaçlara tırmanabilirler ve ağaçların üzerlerinde gezinebilirler. Berberi şebeği ve insansılar dışında hemen hemen her maymunun çok kısa olsa bile bir kuyruğu vardır.2
Maymunların birçok farklı türü vardır. Bazı maymunlar haricinde genelde uzun ve sık ağaçların olduğu yerleri tercih ederler. Farklı primat aileleri meyve, yaprak, böcekler, çiçekler, küçük memeliler, sürüngenler, amfibiler, yengeçler ve hatta diğer maymunlarla beslenebilirler. Maymunlar orman, bozkır, çöl ve hatta karlı dağlarda yaşayabilirler fakat en çok Avustralya ve Yeni Gine dışında, yağmur ormanlarında bulunurlar.
Bazı maymunlar yaklaşık uzunluğunda ve ağırlığı gram gibi çok küçük olabilecekleri gibi diğer maymunlar yaklaşık uzunluğunda ve ağırlığı gibi de çok büyük olabilirler. Maymun isminin Türk diline Arapçadan geçtiği bilinmektedir.3
Maymun sözcüğü Türkçeye Arapçadan geçmiştir. Arapça māymūn مايمون “malum hayvan” sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Arapça ymn kökünden gelen maymūn ميمون “mutlu, mesut” sözcüğünden evrilmiş olabilir; ancak bu kesin değildir. Bu sözcük Arapça yamīn “sağ el” sözcüğünün mafˁūl vezninde edilgen fiil sıfatıdır. Eski Türkçede maymuna beçin, biçin ya da piçin denirdi.
Maymunlar yaşadıkları yerlere göre iki grupta toplanır: Güney Amerika'da yaşayan Yeni Dünya maymunları ve Afrika ve Asya'dan gelen Eski Dünya Maymunları. Yeni Dünya maymunları Eski Dünya maymunlarına göre daha küçüktür. Maymunların ağaçları salıncak gibi kullanmalarına yardımcı olmak için uzun kolları ve bacakları vardır. Bazı maymunlar kuyruklarını neredeyse bir beşinci kol gibi kullanırlar. Kuyruk bir tür kavrayıcıdır. Çoğu maymun türü ağaçsıldırlar fakat bazı türler ise yerde yaşamaya adapte olmuşlardır.
Bilinen en küçük maymun türü Cüce ipek maymunu; en büyük maymun türü Mandrildir. Kuyruksuz 14–16 cm boyunda ve 120 gram ağırlığındadır. Bu tür Brezilya, Kolombiya ve Ekvador yağmur ormanlarındaki ağaç tepelerinde yaşamakta Mandril ise yaklaşık 1 m kadar büyüyebilirler ve yetişkinler 35 kg'a kadar çıkabilir. Maymunlar genellikle kuyrukları yardımıyla tırmanırlar.
Aşağıdaki kladogram Haplorhin ilişkilerini gösterir (Soyu tükenmiş gruplar da dahildir.456
Çeşitli maymun ailelerinin (kalın), yaşayan primatların sınıflandırılmasında (soyu tükenmeyen) nereye yerleştirileceğini aşağıdaki listede verilmiştir.
"The Impossible Housing and Handling Conditions of Monkeys in Research Laboratories", by Viktor Reinhardt, International Primate Protection League, August 2001
The Problem with Pet Monkeys: Reasons Monkeys Do Not Make Good Pets, an article by veterinarian Lianne McLeod on About.com
Helping Hands: Monkey helpers for the disabled, a U.S. national non-profit organization based in Boston Massachusetts that places specially trained capuchin monkeys with people who are paralyzed or who live with other severe mobility impairments
Orijinal kaynak: maymun. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
Ne Demek sitesindeki bilgiler kullanıcılar vasıtasıyla veya otomatik oluşturulmuştur. Buradaki bilgilerin doğru olduğu garanti edilmez. Düzeltilmesi gereken bilgi olduğunu düşünüyorsanız bizimle iletişime geçiniz. Her türlü görüş, destek ve önerileriniz için iletisim@nedemek.page