Lozan (Lausanne), İsviçre'de, Fransızca konuşulan “Suisse Romande” veya “Romandie“ kısmında olup Vaud kantonunun başkentidir ve aynı zamanda "District de Lausanne" merkezidir. Lozan Cenevre Gölü kıyısındadır. Cenevre kentine 60 km uzaklıktadır, kuzeyinde Jura dağları ve gölün karşı tarafında da Évian-les-Bains (Fransa) bulunmaktadır. Lozan Antlaşması 24 Temmuz 1923'te Lozan'da Beau-Rivage Palace'da imzalanmıştır. Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC)'nin merkezi buradadır. Lozan çevresinde şarap üretilmektedir.
Daha önceleri Keltlerin yerleşim alanı olan, bugün ise Vidy ve Ouchy semtlerinin bulunduğu göl kenarındaki bölgeye Romalılar tarafından bir askeri kamp kurulmuş ve buraya Lousanna adı verilmiştir. Bu bölgenin yukarısında 'Lausodunon' ya da 'Lousodunon' adıyla bilinen bir kale bulunmaktaydı. İmparatorluğun yıkılmasından sonra güvenliğin azalması, Lozan'ı tepelik olduğu için savunması daha kolay olan şimdiki merkezine taşınmaya zorladı. Zamanla bir şehir haline dönüşen Lozan, Savoya Dükalığı ve Lozan piskoposu tarafından idare edilmekteydi. Şehir, 1536'den 1798'a kadar Bern hakimiyeti altında kalmıştır. Bu dönemde, katedraldeki asma halılar gibi birçok değerli eşya ve hazine kalıcı olarak uzaklaştırılmıştır. Napolyon savaşları esnasında şehrin statüsü değişir. 1803'te yeni kurulan Vaud kantonunun başkenti olur ve bu kanton İsviçre Federasyonu'na katılır. 1950'lerden 1970'lere kadar çok sayıda İtalyan şehre göç eder, çoğunlukla Renens mahallesine yerleşirler ve yerel yemek tarzlarının değişmesine sebep olurlar.
Lozan çok sakin bir şehirdir, 1960'ların sonu 1970'lerin başında bazı protestolarda gençler polisle çatışırlar; bu da 'Lausanne bouge' (Lozan kımıldıyor) mottosunu doğurur. Bundan sonraki en önemli protesto yüksek sinema ücretlerine karşı yapılmıştır ve ondan sonra şehirde bir daha olay olmaz, şehir gürültüsüz ve sakin olan kendi haline döner.
Uluslararası Olimpiyat Komitesi 1992'de kış olimpiyatlarının Lozan'da yapılmasının kabulü için halk oylaması düzenlediğinde, Lozanlılar beklenmedik bir karar verip reddeder. Şehrin önde gelenleri sonucun 'evet' olacağına o kadar emindirler ki, önceden hazırladıkları şampanya törenini iptal etmek zorunda kalırlar.
Lozan bölgesinin en önemli coğrafi özelliği Cenevre Gölü'dür (Fransızca Lac Léman). Lozan İsviçre platosunun güney yokuşunda inşaat edilmiştir, Ouchy'deki göl kenarı ile Epalinges ve Le Mont-sur-Lausannea bitişik kuzey kenarı arasında 500 metrelik bir yükseklik farkı vardır. Lozan çarpıcı bir göl manzarasına sahiptir.
Genel güney yokuş düzenlemesi ile beraber, şehrin merkezine eski bir ırmak Flon'un yatağı bulunur, ırmağın üstü 19. yüzyılda kapatılmıştır. Eski ırmak şehrin ortasında geçen bir uçurum oluşturur, şimdiki Rue Centrale sokağını takip eder ve üzerinden birbirine yakın semtleri bağlamak için birçok köprü geçer.
Ziyaretçilerin şehrin hangi seviyesinde olduklarını ve nereye gitmek istediklerini anlamak için yükseklik farkını göze almaları gerekir, aksi takdirde kendilerini gitmek istedikleri sokağın 10 metre altında veya üstünde bulabilirler. Flon aynı zamanda uçurumun içinde bulunan Metro istasyonun ismidir.
Lozan'ın yanında Lavaux (doğu taraf) ve la Côte (batı taraf) adındaki şarap üretim bölgeleri bulunur .
Belediye sınırları içinde devamlı ikamet edenlerden oluşan Lozan nüfusu (31 Aralık 2018 nüfus tahmini itibarıyla) 139,111 kişi olup nüfus yoğunluğu 3,400 kişi/km<sup>2</sup>dur. Böylece belediye sınırları içinde Lozan nüfus itibarıyla İsviçre'nin dördüncü büyük şehri olmaktadır. Varoşları ile birlikte Lozan (grand Lausanne) nüfusu 336,400 kişiye ulaşır.1 Lozan-Cenevre büyük metropoliten bölgesinin nüfusu ise 1.2 milyon kişiyi aşkındır.
Belediye sınırları içinde Lozan şehrinin nüfus sayımı verilerine göre tarihsel nüfus gelişmesi şu grafik ve tabloda özetlenmiştir:2
<timeline> Colors=
id:lightgrey value:gray(0.9)
id:darkgrey value:gray(0.8)
ImageSize = width:1100 height:500 PlotArea = height:350 left:50 bottom:90 right:100 Legend = columns:3 left:200 top:70 columnwidth:100 AlignBars = justify DateFormat = x.y Period = from:0 till:140000 TimeAxis = orientation:vertical AlignBars = justify ScaleMajor = gridcolor:darkgrey increment:30000 start:0 ScaleMinor = gridcolor:lightgrey increment:6000 start:0 Colors=
id:TO value:yellowgreen legend:Toplam
id:GE value:teal legend:Almanca_konuşan
id:FR value:green legend:Fransızca_konuşan
id:PR value:lightpurple legend:Protestan
id:CA value:oceanblue legend:Katolik
id:SW value:red legend:İsviçreli
PlotData=
color:yellowgreen width:40 mark:(line,white) align:center
bar:1850 from:start till:17108 text:"17,108" color:TO
bar:1870a from:start till:25845 text:"25,845" color:TO
bar:1888 from:start till:33340 text:"33,340" color:TO
bar:1900 from:start till:46732 text:"46,732" color:TO
bar:1910 from:start till:64446 text:"64,446" color:TO
bar:1930 from:start till:75915 text:"75,915" color:TO
bar:1950 from:start till:106807 text:"106,807" color:TO
bar:1970 from:start till:137383 text:"137,383" color:TO
bar:1990 from:start till:128112 text:"128,112" color:TO
bar:2000 from:start till:124914 text:"124,914" color:TO
LineData =
points:(300,154)(400,179) color:FR
points:(400,179)(500,206) color:FR
points:(500,206)(600,237) color:FR
points:(600,237)(700,311) color:FR
points:(700,311)(800,344) color:FR
points:(800,344)(900,329) color:FR
points:(900,329)(1000,336) color:FR
points:(300,104)(400,107) color:GE
points:(400,107)(500,114) color:GE
points:(500,114)(600,118) color:GE
points:(600,118)(700,121) color:GE
points:(700,121)(800,120) color:GE
points:(800,120)(900,107) color:GE
points:(900,107)(1000,103) color:GE
points:(100,92)(200,99) color:CA
points:(200,99)(300,101) color:CA
points:(300,101)(400,113) color:CA
points:(400,113)(500,129) color:CA
points:(500,129)(600,132) color:CA
points:(600,132)(700,158) color:CA
points:(700,158)(800,227) color:CA
points:(800,227)(900,231) color:CA
points:(900,231)(1000,208) color:CA
points:(100,130)(200,146) color:PR
points:(200,146)(300,161) color:PR
points:(300,161)(400,182) color:PR
points:(400,182)(500,205) color:PR
points:(500,205)(600,231) color:PR
points:(600,231)(700,279) color:PR
points:(700,279)(800,278) color:PR
points:(800,278)(900,211) color:PR
points:(900,211)(1000,180) color:PR
points:(100,130)(200,146) color:SW
points:(200,146)(300,161) color:SW
points:(300,161)(400,183) color:SW
points:(400,183)(500,212) color:SW
points:(500,212)(600,253) color:SW
points:(600,253)(700,333) color:SW
points:(700,333)(800,356) color:SW
points:(800,356)(900,312) color:SW
points:(900,312)(1000,291) color:SW
Belediye sınırları içindeki Lozan şehri nüfusunun değişik konuşma dilleri; bağlı oldukları din ile mezhep ve İsviçreli olup olmadıkları itibarıyla sınıflandırılmasının tarihsel gelişmesi şu "Tarihî Nüfus Verileri" tablosunda incelenebilir:3
| Tarihî Nüfus Verileri |
|---|
| Yıl |
| 13. Yüzyıl |
| 1650-1680 |
| 1698 |
| 1764 |
| 1798 |
| 1813 |
| 1850 |
| 1870 |
| 1888 |
| 1900 |
| 1910 |
| 1930 |
| 1950 |
| 1970 |
| 1990 |
| 2000 |
Toplu Taşıma Lozan'da otobüs ve metro'yu kapsar (bunları işleten şirket 4), ulusal ve bölgesel tren hatları (CFF,5 tarafında işletilir). Şehir içindeki toplu taşıma araçların çoğu trolleybüsdür.
Lozan 2008'de m² hattın açılışı ile İsviçre'nin lastikli metrosu olan ilk şehri olacaktır. Taşıt Paris Metro Line 14'nin bir kısa versiyonu olacaktır.
Lozan doğusunda A1 otoyoluna (Cenevre - Zürih ekseni) ve kuzey ve doğusunda A9 (İtalya'ya gider)a bağlıdır, iki otoyol şehrin kuzeybatısında çatallaşır.
Lozan, bilhassa turizm ve mühendislik alanlarında dünya çapında önder olan öğretim müesseselerine sahiptir,
Orchestre de Chambre de Lausanne ve Ensemble Vocal de Lausanne farklı çeşitli müzik faaliyetleri gösterirler. Ensemble Vocal'ın yönetmenliğini uzun zamandır Michel Corboz yapar.
Her yaz, "Şehir festivali" ya da "Festival de la Cite" Haziran'ın başında düzenlenir. Film festivalleri de vardır, Bach festivali "Le Festival et Concours Bach de Lausanne" hep "La Nuit de Musées" (Müzeler gecesinden) sonra sonbaharda yer alır.
Lozan'da Béjart Ballesini ağırlar, biraz da alternatif kültür de bulunur.
Lozan'da çok müze vardır:
Dosya:Lausanne1.jpg|Şehir Dosya:Lausanne2.jpg|Şehir Dosya:Lausanne_lake.jpg|Cenevre Gölü Dosya:Lausanne_wine.jpg| Lavaux'daki üzüm bağları Dosya:Lausanne-vieille-ville-Negative0-26-24A(1).jpg|Şehrin eski kısmı Dosya:Lausanne-Beaulieu-Negative0-34-32A(1).jpg|Palais de Beaulieu Dosya:Lausanne-Gare-Negative0-26-24A(1).jpg|Tren istasyonu Dosya:Lausanne-p1010396.jpg|Bel-Air kulesi Dosya:Palais de Rumine, former University of Lausanne.jpg|Lozan Üniversitesi müze ve kütüphanesi Dosya:Cathedral on a hill in Lausanne.jpg|Lozan'da katedral]]
</center> ## Ayrıca bakınızOrijinal kaynak: lozan. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
Swiss Federal Statistical Office : Population Size and Population Composition : Agglomerations : Permanent Resident Population ın Urban and Rural Areas ↩
Kaynak: İngilizce Wikipedia "Lausanne" maddesi population ↩
Ne Demek sitesindeki bilgiler kullanıcılar vasıtasıyla veya otomatik oluşturulmuştur. Buradaki bilgilerin doğru olduğu garanti edilmez. Düzeltilmesi gereken bilgi olduğunu düşünüyorsanız bizimle iletişime geçiniz. Her türlü görüş, destek ve önerileriniz için iletisim@nedemek.page