lipaz ne demek?

Lipaz, yağların (trigliseritler) sindiriminde önemli rol oynayan bir enzimdir. Esas görevi, trigliseritleri yağ asitleri ve gliserole parçalamaktır. Bu parçalanma işlemi, yağların ince bağırsak tarafından emilmesini sağlar.

Lipazın Kaynakları:

• Pankreas: Pankreas lipazı, en önemli lipaz türüdür ve yağ sindiriminin büyük bir kısmını gerçekleştirir.
• Mide: Gastrik lipaz, midede üretilir ve özellikle süt yağlarının sindiriminde etkilidir (özellikle bebeklerde).
• Ağız: Dil altı bezleri tarafından salgılanan lingual lipaz da sınırlı miktarda yağ sindirimine katkıda bulunur.

Lipazın İşlevi:

Lipaz, sindirim sistemi boyunca yağların parçalanmasına yardımcı olur. Yağlar, suda çözünmedikleri için önce safra tuzları tarafından emülsifiye edilirler. Daha sonra lipaz enzimi, bu emülsifiye olmuş yağları hidroliz ederek daha küçük moleküllere ayırır. Bu küçük moleküller, ince bağırsak hücreleri tarafından emilerek vücuda enerji sağlamak üzere kullanılır.

Lipaz Eksikliği veya Fazlalığı:

• Lipaz Eksikliği: Pankreas yetmezliği gibi durumlarda lipaz eksikliği görülebilir. Bu durum, yağların sindirilememesine ve emilememesine neden olur. Sonuç olarak, yağlı dışkı (steatore), kilo kaybı ve beslenme yetersizlikleri ortaya çıkabilir.
• Lipaz Fazlalığı: Pankreatit (pankreas iltihabı) gibi durumlarda lipaz seviyeleri yükselir. Kandaki yüksek lipaz seviyeleri, pankreas hasarının bir göstergesi olabilir ve teşhis amaçlı kullanılır.

Klinik Önemi:

Lipaz seviyeleri, pankreas hastalıklarının teşhisinde önemli bir rol oynar. Özellikle akut pankreatit şüphesi olan hastalarda lipaz seviyeleri ölçülerek tanı konulmasına yardımcı olunur. Amilaz enzimi de pankreas hastalıklarında yükselir ancak lipaz, pankreasa daha özgü olduğu için daha güvenilir bir göstergedir.