leseferyzm ne demek?

Laissez-faire (Leseferizm)

Leseferizm, devletin ekonomik faaliyetlere müdahalesinin minimum düzeyde olması gerektiğini savunan bir ekonomik doktrindir. Fransızca "laissez faire, laissez passer" (bırakınız yapsınlar, bırakınız geçsinler) ifadesinden türemiştir.

Temel İlkeleri:

  • Serbest Piyasa: Fiyatlar ve üretim, arz ve talep mekanizması tarafından belirlenmelidir. Serbest Piyasa
  • Rekabet: İşletmeler arasında serbest rekabet olmalıdır. Rekabet
  • Özel Mülkiyet: Bireylerin ve şirketlerin mülkiyet hakları korunmalıdır. Özel Mülkiyet
  • Devletin Sınırlı Rolü: Devlet sadece temel hizmetleri (adalet, savunma, güvenlik gibi) sağlamalıdır. Devletin Rolü
  • Girişim Özgürlüğü: Bireylerin ve şirketlerin istedikleri işi kurma ve yönetme özgürlüğü olmalıdır. Girişim Özgürlüğü

Savunucuları:

Leseferizm, klasik liberal iktisatçılar tarafından savunulmuştur. En önemli savunucuları arasında Adam Smith, David Ricardo ve John Stuart Mill sayılabilir.

Eleştiriler:

Leseferizmin eleştirildiği noktalar şunlardır:

  • Eşitsizlik: Gelir dağılımında adaletsizliklere yol açabileceği.
  • Çevresel Sorunlar: Çevresel tahribata neden olabileceği.
  • Tekel Oluşumu: Tekellerin ve oligopollerin oluşmasını kolaylaştırabileceği.
  • Ekonomik Krizler: Ekonomik krizlere karşı savunmasız bırakabileceği.