lenfosit ne demek?
Lenfositler, bağışıklık sisteminin temel hücreleridir ve vücudu enfeksiyonlara ve hastalıklara karşı korumada önemli rol oynarlar. Kemik iliğinde üretilirler ve lenf düğümleri, dalak, timus ve diğer lenfoid dokularda yaşarlar. Üç ana tip lenfosit vardır:
1. B Lenfositleri (B Hücreleri):
- Fonksiyon: Vücuda giren yabancı maddelere (antijenlere) karşı antikor üretirler. Antikorlar, antijenlere bağlanarak onları etkisiz hale getirir veya yok edilmeleri için diğer bağışıklık hücrelerini uyarır. B hücreleri, antijenle ilk karşılaştıklarında plazma hücrelerine dönüşerek büyük miktarlarda antikor üretirler. Bir kısmı da bellek B hücresi olarak kalır ve aynı antijenle gelecekteki karşılaşmalarda daha hızlı ve güçlü bir bağışıklık yanıtı sağlar.
- Olgunlaşma: Kemik iliğinde olgunlaşırlar.
2. T Lenfositleri (T Hücreleri):
Birçok alt türü vardır, ancak en önemlileri şunlardır:
- Yardımcı T Lenfositleri (T<sub>H</sub> Hücreleri): Diğer bağışıklık hücrelerini (B hücreleri, sitotoksik T hücreleri, makrofajlar) aktive ederek bağışıklık yanıtını düzenlerler. Antijen sunan hücrelerden (örneğin, dendritik hücreler, makrofajlar) antijen bilgisi alırlar ve bu bilgiye göre diğer hücreleri uyarırlar.
- Sitotoksik T Lenfositleri (T<sub>C</sub> Hücreleri): Virüslerle enfekte olmuş hücreleri veya kanser hücrelerini doğrudan öldürürler. Hücre yüzeyindeki antijenleri tanıyarak hedef hücrelere bağlanır ve onları yok ederler.
- Düzenleyici T Lenfositleri (T<sub>reg</sub> Hücreleri): Bağışıklık sisteminin aşırı aktif olmamasını sağlarlar. Bağışıklık yanıtını kontrol altında tutarak otoimmün hastalıkların gelişmesini önlerler.
- Bellek T Lenfositleri: T<sub>H</sub> ve T<sub>C</sub> hücreleri gibi, gelecekte aynı antijenle karşılaşıldığında daha hızlı ve güçlü bir bağışıklık yanıtı sağlarlar.
- Olgunlaşma: Timusta olgunlaşırlar.
3. Doğal Öldürücü (NK) Hücreleri:
- Fonksiyon: Vücuttaki anormal hücreleri (örneğin, virüslerle enfekte olmuş hücreler, kanser hücreleri) tanıyarak ve öldürerek bağışıklık sistemine yardımcı olurlar. Antikorlara ihtiyaç duymadan hedef hücreleri yok edebilirler.
- Olgunlaşma: Kemik iliğinde olgunlaşırlar.
Lenfositlerin genel özellikleri:
- Uzun ömürlüdürler: Bazı lenfositler yıllarca yaşayabilir.
- Antigen özgüllüğü: Her lenfosit belirli bir antijene karşı özgüdür.
- Bağışıklık hafızası: Bir antijenle karşılaştıktan sonra, bellek hücreleri oluşturarak gelecekteki karşılaşmalarda daha hızlı ve güçlü bir bağışıklık yanıtı sağlarlar.
Lenfositlerin sayısı ve işlevi, çeşitli sağlık durumlarında değişebilir. Lenfosit sayısındaki azalma veya artış, enfeksiyon, otoimmün hastalıklar veya kanser gibi sorunların göstergesi olabilir. Lenfosit sayımı, kan testleriyle belirlenebilir.