larenjit ne demek?
Larenjit, ses kutusu (larenks) iltihabıdır. Ses tellerinin şişmesine ve tahriş olmasına neden olarak, ses kısıklığı, boğaz ağrısı ve öksürük gibi semptomlara yol açar. Larenjit akut veya kronik olabilir.
Akut Larenjit:
- Nedenleri: Çoğunlukla üst solunum yolu enfeksiyonları (soğuk algınlığı, grip gibi), aşırı ses kullanımı (bağırma, şarkı söyleme), alerjiler, mide asidinin reflüye uğraması (asit reflüsü), tahriş edici maddeler (duman, toz, kimyasallar) sebep olur.
- Semptomlar: Ses kısıklığı, boğaz ağrısı, öksürük, bazen boğazda gıcıklanma veya kaşıntı hissi. Şiddetli vakalarda nefes almada zorluk yaşanabilir.
- Tedavi: Genellikle evde tedavi yeterlidir. Bol sıvı tüketimi, ses dinlendirilmesi, nemli hava, ağrı kesiciler (parasetamol gibi) semptomları hafifletmeye yardımcı olur. Antibiyotikler genellikle viral enfeksiyonlarda etkili değildir, ancak bakteriyel enfeksiyon şüphesi varsa doktor tarafından reçete edilebilir.
Kronik Larenjit:
- Nedenleri: Uzun süreli tahriş edici faktörlere maruz kalma (sigara, alkol, toz, kimyasallar), asit reflüsü, sesi kötü kullanma, bazı mesleki faktörler (öğretmenlik, şarkıcılık) ve bazı tıbbi durumlar (reflü özofajit, alerjiler, bazı otoimmün hastalıklar).
- Semptomlar: Sürekli veya tekrarlayan ses kısıklığı, boğazda sürekli bir rahatsızlık hissi, öksürük, bazen nefes almada zorluk.
- Tedavi: Nedenine bağlı olarak değişir. Sigara ve alkol kullanımının bırakılması, sesin doğru kullanımı, asit reflüsünün kontrol altına alınması önemlidir. İlaç tedavisi (kortikosteroidler, anti-asitler), ses terapisi ve nadiren cerrahi tedavi gerekebilir.
Ne zaman doktora görünmeli?
- Ses kısıklığı 2 haftadan uzun sürerse.
- Nefes almada zorluk yaşanırsa.
- Yüksek ateşiniz varsa.
- Yutkunmada zorluk çekiyorsanız.
- Kanlı balgam çıkarıyorsanız.
Larenjit tanısı genellikle fizik muayene ve öykü alma ile konur. Gerekirse laringoskopi (ses tellerinin incelenmesi) yapılabilir. Önemli olan, altta yatan nedenin belirlenmesi ve buna yönelik tedavi uygulanmasıdır. Bu bilgiler sadece genel bilgi amaçlıdır ve tıbbi tavsiye niteliğinde değildir. Herhangi bir sağlık sorunu için mutlaka bir doktora danışılmalıdır.