kuyruk ne demek?

Kuyruk (Veri Yapısı)

Kuyruk (Queue), bilgisayar bilimlerinde ve programlamada kullanılan temel bir veri yapısıdır. Gerçek hayattaki kuyruklara benzer şekilde, elemanların eklendiği ve çıkarıldığı belirli bir sıraya (FIFO - First-In, First-Out) göre çalışır. Yani, kuyruğa ilk giren eleman, kuyruktan ilk çıkar.

Temel İşlemler:

• Ekleme (Enqueue): Yeni bir elemanın kuyruğun sonuna eklenmesi işlemidir.
• Çıkarma (Dequeue): Kuyruğun başındaki elemanın kuyruktan çıkarılması işlemidir.
• Ön (Front): Kuyruğun başındaki elemana erişmektir (ancak çıkarılmaz).
• Arka (Rear): Kuyruğun sonundaki elemana erişmektir (ancak çıkarılmaz).
• Boş mu? (IsEmpty): Kuyruğun boş olup olmadığını kontrol eder.
• Dolu mu? (IsFull): Kuyruğun dolu olup olmadığını kontrol eder (genellikle sınırlı kapasiteye sahip kuyruklar için geçerlidir).

Kullanım Alanları:

Kuyruklar, çok çeşitli uygulamalarda kullanılır:

• İşlem Yönetimi: İşletim sistemlerinde, işlemleri belirli bir sıraya göre çalıştırmak için kullanılır.
• Ağ İletişimi: Ağ paketlerinin işlenmesinde ve sıraya konulmasında kullanılır.
• Yazıcı Kuyruğu: Yazdırma işlerinin sıraya konulmasında kullanılır.
• BFS (Breadth-First Search): Genişlik öncelikli arama algoritmasında kullanılır.
• Simülasyonlar: Gerçek dünya olaylarını modellemek için kullanılır (örneğin, müşteri hizmetleri kuyruğu).

Uygulama Yöntemleri:

Kuyruklar, genellikle diziler veya bağlı listeler kullanılarak uygulanabilir.

• Dizi ile Uygulama: Basit ve hızlı olabilir, ancak boyut sabittir ve genellikle en başta belirlenmesi gerekir. Dinamik dizi ile bu sorun aşılabilir.
• Bağlı Liste ile Uygulama: Boyut dinamiktir ve eleman ekleme/çıkarma işlemleri daha verimli olabilir (özellikle kuyruğun başına ekleme/çıkarma).

Kuyruk Türleri:

• Basit Kuyruk (Simple Queue): Temel FIFO prensibine göre çalışan kuyruktur.
• Dairesel Kuyruk (Circular Queue): Dizi tabanlı kuyrukların daha verimli kullanımı için tasarlanmıştır. Kuyruğun sonuna ulaşıldığında başa döner.
• Öncelik Kuyruğu (Priority Queue): Her elemanın bir önceliği vardır ve elemanlar önceliklerine göre çıkarılır. Öncelik kuyruğu, genelde yığın (heap) veri yapısı ile gerçeklenir.
• Çift Uçlu Kuyruk (Deque - Double-Ended Queue): Elemanların hem başından hem de sonundan eklenebildiği ve çıkarılabildiği kuyruktur.

Kuyruklar, algoritma ve veri yapısı derslerinde önemli bir yere sahiptir ve birçok farklı problem için çözüm sunarlar.