konstipasyon ne demek?
Konstipasyon (kabızlık), bağırsak hareketlerinin azalması ve dışkının sertleşmesiyle karakterize edilen sindirim sistemi rahatsızlığıdır. Hafif ve geçici olabilir veya kronik bir sorun haline gelebilir. Herkes zaman zaman kabızlığı deneyimleyebilir, ancak sık veya şiddetli kabızlık tıbbi müdahale gerektirebilir.
Konstipasyonun Belirtileri:
- Az sayıda bağırsak hareketi: Haftada üç kereden az tuvalete çıkmak.
- Sert, kuru dışkı: Dışkının çok sert ve kuru olması, çıkarılması zor olması.
- Zorlama: Tuvalete çıkmak için çok zorlanmak.
- İnkomplet boşalma hissi: Bağırsakların tamamen boşalmadığı hissi.
- Kabızlık hissi: Karnın şişmesi ve ağrıması.
- Gaz ve şişkinlik.
- İştahsızlık.
Konstipasyonun Nedenleri:
Konstipasyonun birçok nedeni olabilir, bunlar arasında:
- Diyet: Lifsiz beslenme, yeterli sıvı almamak.
- Yaşam tarzı: Az hareketlilik, stres, düzensiz yaşam düzeni.
- İlaçlar: Bazı ilaçlar (örneğin, opioid ağrı kesiciler, bazı antidepresanlar, demir takviyeleri) kabızlığa neden olabilir.
- Tıbbi durumlar: Hipotiroidizm, diyabet, irritabl bağırsak sendromu (IBS), kolon kanseri gibi bazı tıbbi durumlar kabızlığa yol açabilir.
- Hamilelik: Hamilelik sırasında hormonal değişiklikler ve büyüyen rahim kabızlığa katkıda bulunabilir.
- Yaşlanma: Yaşla birlikte bağırsak kaslarının zayıflaması kabızlığı artırabilir.
- Bağırsak tıkanıklığı: Nadir durumlarda, bağırsak tıkanıklığı ciddi kabızlığa neden olabilir.
Konstipasyonun Tedavisi:
Konstipasyonun tedavisi altta yatan nedene ve şiddetine bağlıdır. Tedavi seçenekleri şunlardır:
- Diyet değişiklikleri: Lif alımının artırılması (meyve, sebze, kepekli tahıllar), sıvı alımının artırılması.
- Egzersiz: Düzenli egzersiz bağırsak hareketlerini düzenlemeye yardımcı olabilir.
- Kabızlık ilaçları: Laksatifler (osmotik laksatifler, dışkı yumuşatıcılar, uyarıcı laksatifler) doktor tavsiyesiyle kullanılabilir. Sürekli kullanım tavsiye edilmez.
- Probiyotikler: Bağırsak florasını dengelemeye yardımcı olabilir.
- Bitkisel ilaçlar: Psyllium kabuğu gibi bazı bitkisel ilaçlar kabızlığı hafifletmeye yardımcı olabilir, ancak doktorunuza danışmadan kullanmamanız önemlidir.
Ne zaman doktora görünmeli?
- Kabızlık birkaç haftadan uzun sürüyorsa.
- Kabızlık şiddetli ağrıya, kanamaya veya ani değişikliklere neden oluyorsa.
- Kabızlık diğer belirtilerle birlikte ortaya çıkıyorsa (örneğin, kilo kaybı, anemi).
- Kabızlık evde yapılan tedavilere rağmen geçmiyorsa.
Önemli Not: Bu bilgiler tıbbi tavsiye yerine geçmez. Kabızlık şikayetleriniz devam ederse veya şiddetli ise mutlaka bir doktora danışmalısınız. Doktorunuz doğru teşhisi koyarak sizin için en uygun tedavi planını belirleyecektir.