kemoterapi ne demek?

Kemoterapi, kanser hücrelerini öldürmek veya büyümelerini yavaşlatmak için kullanılan ilaçların kullanımıdır. Bu ilaçlar, hızlı büyüyen hücreleri hedefler, ancak ne yazık ki kanser hücrelerine ek olarak, hızlı büyüyen sağlıklı hücreleri de etkileyebilirler. Bu nedenle, kemoterapinin yan etkileri olabilir.

Kemoterapinin nasıl uygulandığı:

Kemoterapi ilaçları çeşitli yollarla verilebilir:

• İntravenöz (IV): İlaçlar bir damar yoluyla verilir. Bu, kemoterapinin en yaygın uygulanma yöntemidir.
• Oral (ağızdan): İlaçlar hap veya kapsül şeklinde alınır.
• Kas içi (IM): İlaçlar bir kas içine enjekte edilir.
• Topikal (cilt üzerine): İlaçlar doğrudan cilde uygulanır (genellikle deri kanserlerinde).
• İntratekal (omurilik sıvısına): İlaçlar omuriliğe enjekte edilir (genellikle beyin ve omurilik kanserlerinde).

Kemoterapi ilaçlarının türleri:

Birçok farklı kemoterapi ilacı vardır ve bunlar farklı kanser türlerine ve evrelerine göre seçilir. Bazı ilaçlar tek başına kullanılırken, çoğu zaman birden fazla ilaç kombinasyonu (kombinasyon kemoterapisi) kullanılır. İlaçların çalışma mekanizmaları da farklılık gösterir:

• Sitotoksik ilaçlar: Bu ilaçlar, kanser hücrelerinin DNA'sını hasar vererek veya hücre bölünmesini engelleyerek onları öldürür.
• Hedefli ilaçlar: Bu ilaçlar, kanser hücrelerindeki belirli proteinlere ya da reseptörlere bağlanarak kanser hücrelerinin büyümesini ve yayılmasını engeller. Bu ilaçlar genellikle daha az yan etkiye sahiptir.
• Hormonal terapi: Bazı kanser türleri (örneğin meme kanseri) hormonlardan etkilenir. Bu terapiler, hormon üretimini engellemek veya hormonların kanser hücrelerine etkisini bloke etmek için kullanılır.

Kemoterapinin yan etkileri:

Kemoterapinin yaygın yan etkileri şunlardır:

• Nausea (bulantı) ve kusma: Bu, genellikle antiemetik ilaçlar ile kontrol edilebilir.
• Yorgunluk: Kemoterapi tedavisi yorucu olabilir.
• Saç dökülmesi: Bu genellikle geçicidir ve tedavi bittikten sonra saçlar tekrar uzar.
• Ağız yaraları (stomatit): Ağız bakımı önemlidir.
• İshal veya kabızlık: Beslenme ve sıvı alımı dikkatlice takip edilmelidir.
• Kan sayılarında azalma (anemi, lökositopeni, trombositopeni): Bu, enfeksiyon riskini artırabilir ve kolay kanamaya neden olabilir.
• Nöropati (sinir hasarı): Uyuşma, karıncalanma hissi ve ağrıya neden olabilir.
• Bağışıklık sisteminin baskılanması: Enfeksiyonlara karşı daha savunmasız hale getirir.

Kemoterapi kimler için uygundur?

Kemoterapi, birçok kanser türünde kullanılır, ancak her hasta için uygun olmayabilir. Kanser türü, evresi, hastanın genel sağlık durumu ve diğer faktörler, kemoterapinin uygun olup olmadığını belirlemek için dikkate alınmalıdır.

Önemli Not: Bu bilgiler genel bir bakış niteliğindedir ve tıbbi tavsiye yerine geçmez. Kemoterapi ile ilgili herhangi bir sorunuz veya endişeniz varsa, lütfen bir onkolog veya başka bir yetkili sağlık uzmanına danışın. Onlar size en doğru bilgiyi ve tedaviniz için en iyi planı verebilirler.