Kehriz, özellikle Orta Asya, Orta Doğu ve Kuzey Afrika gibi kurak ve yarı kurak bölgelerde kullanılan, yeraltı su kaynaklarını yerleşim yerlerine veya tarım alanlarına taşımak için inşa edilen yatay su kanalı sistemidir.
Temel Prensibi: Kehrizler, dağ yamaçlarındaki veya vadilerdeki su taşıyan akiferlerden (yeraltı su kaynaklarından) suyu doğal eğimle yerleşimlere taşır. Bu, enerji tüketimi olmadan, yerçekimi kuvvetiyle sağlanır.
Yapısı: Kehrizler, genellikle bir "ana kuyu" veya "ana kaynak" ile başlar. Bu kuyudan, suyun aktığı yeraltı kanalı (galeri) başlar. Galeri boyunca, suyun akışını kontrol etmek, temizlemek ve havalandırmak için belirli aralıklarla "dikey kuyular" açılır. Bu dikey kuyular aynı zamanda inşaat ve bakım sırasında erişim noktaları olarak da işlev görür.
Avantajları:
Kullanım Alanları: Kehrizler, özellikle tarım arazilerini sulamak, içme suyu sağlamak ve sanayi için su temin etmek amacıyla kullanılmıştır.
Yaygın Olduğu Bölgeler: İran (https://www.nedemek.page/kavramlar/İran), Afganistan (https://www.nedemek.page/kavramlar/Afganistan), Çin (https://www.nedemek.page/kavramlar/Çin), Suriye (https://www.nedemek.page/kavramlar/Suriye), Fas (https://www.nedemek.page/kavramlar/Fas) gibi ülkelerde yaygın olarak bulunurlar.
Diğer İsimleri: Farklı bölgelerde "qanat", "foggara" veya "karez" gibi farklı isimlerle de anılırlar.
Kehrizler, tarih boyunca kurak bölgelerde su temini için hayati bir rol oynamış, mühendislik ve su yönetimi açısından önemli bir miras olarak kabul edilmektedir. Günümüzde, modern su teknolojilerinin gelişmesiyle birlikte kullanımları azalmakla birlikte, sürdürülebilir su yönetimi ve iklim değişikliğine uyum bağlamında yeniden önem kazanmaya başlamışlardır.
Ne Demek sitesindeki bilgiler kullanıcılar vasıtasıyla veya otomatik oluşturulmuştur. Buradaki bilgilerin doğru olduğu garanti edilmez. Düzeltilmesi gereken bilgi olduğunu düşünüyorsanız bizimle iletişime geçiniz. Her türlü görüş, destek ve önerileriniz için iletisim@nedemek.page