katran ne demek?

Katran, organik maddelerin (özellikle kömür, odun veya petrol) yüksek sıcaklıkta havasız ortamda ısıtılmasıyla elde edilen, koyu renkli, viskoz bir sıvıdır. Karmaşık bir hidrokarbon karışımıdır ve çeşitli aromatik bileşikler içerir.

• Elde Edilişi: Katran, genellikle kömürün koklaştırılması veya odunun pirolizi gibi işlemlerle üretilir. Bu işlemler sırasında organik madde ayrışır ve uçucu bileşenler katranı oluşturur.

• İçeriği: Katranın içeriği, kaynağına ve üretim yöntemine bağlı olarak değişir. Başlıca bileşenleri arasında benzen, toluen, naftalin, fenoller ve çeşitli polisiklik aromatik hidrokarbonlar (PAH'lar) bulunur.

• Kullanım Alanları: Katran, geçmişte yaygın olarak yol yapımında, su yalıtımında ve ahşap koruyucu olarak kullanılmıştır. Günümüzde ise daha çok kimya endüstrisinde çeşitli kimyasalların üretiminde hammadde olarak değerlendirilir. Ayrıca, bazı ilaçların ve boyaların üretiminde de kullanılır.

• Sağlık ve Çevre Etkileri: Katran ve katran türevi bazı bileşikler, kanserojen özellik gösterebilir. Özellikle PAH'lar, uzun süreli maruz kalma durumunda sağlık sorunlarına yol açabilir. Ayrıca, katranın çevreye yayılması toprak ve su kirliliğine neden olabilir. Bu nedenle, katranın kullanımı ve depolanması sıkı düzenlemelere tabidir.