kateter ne demek?

Kateter, vücut boşluklarına veya kan damarlarına sıvı girdisi veya çıkışı sağlamak için kullanılan ince, esnek bir tüptür. Farklı türleri ve kullanım amaçları vardır. Genel olarak, kateterler aşağıdaki amaçlarla kullanılır:

Kullanım Amaçları:

  • İdrar boşaltımı: En yaygın kullanım alanı idrar kesesinden idrarı boşaltmaktır. İdrar yolu enfeksiyonu, ameliyat sonrası, idrar retansiyonu (idrarın tutulması) gibi durumlarda kullanılır. Bunlar genellikle idrar kateterleri olarak adlandırılır ve tek kullanımlık veya kalıcı olabilir. Kalıcı kateterler uzun süreli kullanım için yerleştirilir.

  • Kan alma: Kan örnekleri almak veya intravenöz (IV) sıvılar vermek için damarlara yerleştirilen intravenöz (IV) kateterler kullanılır.

  • Sıvı verilmesi: Beslenme desteği sağlamak veya ilaç vermek için damarlara veya mideye yerleştirilebilir.

  • Kalp kateterizasyonu: Kalp damarlarını incelemek ve tedavi etmek için kullanılan, kalbe yerleştirilen özel kateterlerdir. Bu prosedür, kalp krizi sonrası damar tıkanıklığını açmak veya kalp kapakçık problemlerini tedavi etmek için kullanılabilir.

  • Diğer tıbbi prosedürler: Diğer tıbbi prosedürlerde, örneğin, beyin omurilik sıvısı örneklerini almak, böbrek taşlarını kırmak, safra kesesindeki safrayı boşaltmak gibi durumlarda da kullanılır.

Kateter Türleri:

Kateterlerin birçok farklı türü vardır ve bunlar malzemeye, boyuta, yerleştirilme yerine ve kullanım amacına göre sınıflandırılır. Bazı örnekler:

  • Foley kateteri: İdrar kesesinde kalıcı olarak bırakılabilen, şişirilebilir bir balona sahip bir idrar kateteridir.
  • Straight kateteri: İdrar boşaltımı için kısa süreli olarak kullanılan, balonsuz bir idrar kateteridir.
  • Suprapubik kateter: İdrar kesesine karından yerleştirilen bir kateterdir.
  • İntravenöz kateter (IV kateter): Damara yerleştirilen, ilaç veya sıvı vermek için kullanılan bir kateterdir.
  • Swan-Ganz kateteri: Kalp fonksiyonlarını izlemek için kullanılan, kalbe yerleştirilen özel bir kateterdir.

Riskler:

Kateter kullanımı bazı riskler taşıyabilir, bunlar arasında:

  • İnfeksiyon: Kateter yerleştirildiği bölgede veya idrar yolunda enfeksiyon riski vardır.
  • Kanama: Kateter yerleştirilmesi sırasında veya kullanım sırasında kanama meydana gelebilir.
  • Tıkanma: Kateter tıkanabilir.
  • İrritasyon: Kateter, yerleştirildiği bölgede tahrişe neden olabilir.

Kateter kullanımı ile ilgili her türlü soru ve endişeniz için mutlaka doktorunuzla veya sağlık uzmanınızla görüşmeniz önemlidir. Bu bilgiler tıbbi tavsiye yerine sadece genel bilgi amaçlıdır.