Kaside (Arapça: قصيدة), genellikle din ve devlet büyüklerini övmek amacıyla yazılan bir şiir formudur. Ancak kaside biçiminin şiirin farklı konuları için de kullanıldığı vakidir. Kaside sanatı, öncelikli olarak Araplar tarafından geliştirilmiştir. Kaside, klasik Arap şiirinin en yüksek hali kabul edilmektedir. Eski Arap edebiyatında kasideler birkaç farklı dahili kısımdan oluşacak şekilde nazmedilmiştir.1
Türk edebiyatına 13. yüzyılda Araplardan geçmiş bir nazım şeklidir. Türk edebiyatında Kaside şairlerine kaside-gü (kaside söyleyen), kaside-sera ya da kaside-perdaz (kaside yazan) denir.
Kasidenin methiye bölümünden bahsedilene göre kasideler sınıflandırılır.
Kaside, nesip(teşbib) bölümünde anlatılana göre isimler alır. Baharın tasviri yapılıyorsa: Bahariye, Kışın tasviri yapılıyorsa: Şitaiye, Temmuzun tasviri yapılıyorsa: Temmuziye, Ramazanın tasviri yapılıyorsa: Ramazaniye, Atın tasviri yapılıyorsa: Rahşiye, Hamamın tasviri yapılıyorsa: Hamamiye vb.
Kaside, redifindeki harf ya da kelimeye göre isimler alır. Lamiyye, su kasidesi, Kerem kasidesi, Güneş kasidesi gibi
Kasideler, sosyal ve kültür tarihi araştırmacısı için önemli bir belge ve bilgi kaynağı olarak değerlendirilebilirler. Resmî tarihi vesikalar kadar, edebî metinlerin de tarih araştırmacısı için önemli bir belge olduğunu ispatlayacak mühim kaynaklar arasındadır.
Kasideler, ideal devlet adamı profili çizme, sosyal ve ekonomik konularda devrin özelliklerini yansıtma, sosyal hayatın değişik sahnelerini anlatma, tarihî şahsiyetlerin biyografik bilgilerine katkıda bulunma, siyasal ve kültürel tarihin pek çok değişik safhası için yazılmış edebi eserlerdir. Namık Kemal'in Hürriyet Kasidesi buna örnek verilebilir.
Esat Ayyıldız, *"‘Alkame b. ‘Abede el-Fahl ve İki Kasidesi" *. İSTEM / 36 (Aralık 2020): 389-415 . https://doi.org/10.31591/istem.836393
Esat Ayyıldız, Klasik Arap Şiirinde Rahîl Bölümleri , Muasır Filoloji ve Edebiyat Tetkikleri, İksad Publishing House, 2020, s. 5-34.
Orijinal kaynak: kaside. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
"Dilbilimi.net" websitesinde Divan Edebiyatı Nazım Biçimleri ve Türleri Online: 1 , Erişim tarihi: 31 Mayıs 2016'' ↩
Esat Ayyıldız, Klasik Arap Şiirinde Rahîl Bölümleri , Muasır Filoloji ve Edebiyat Tetkikleri, İksad Publishing House, 2020, s. 5-34. ↩
Esat Ayyıldız, *"‘Alkame b. ‘Abede el-Fahl ve İki Kasidesi" *. İSTEM / 36 (Aralık 2020): 389-415 . https://doi.org/10.31591/istem.836393 ↩
Ne Demek sitesindeki bilgiler kullanıcılar vasıtasıyla veya otomatik oluşturulmuştur. Buradaki bilgilerin doğru olduğu garanti edilmez. Düzeltilmesi gereken bilgi olduğunu düşünüyorsanız bizimle iletişime geçiniz. Her türlü görüş, destek ve önerileriniz için iletisim@nedemek.page