karabasan ne demek?

Karabasan

Karabasan, uyku sırasında hissedilen bir tür felç durumudur. Kişi uyanık olmasına rağmen hareket edemez veya konuşamaz. Genellikle korku, panik ve baskı hissiyle birlikte görülür.

Belirtileri:

• Hareket Kısıtlılığı: En belirgin semptom, geçici olarak hareket edememektir. Bu durum saniyelerden birkaç dakikaya kadar sürebilir.
• Konuşma Güçlüğü: Kişi konuşmaya çalışsa bile ses çıkaramaz.
• Göğüste Baskı: Nefes almada zorluk ve göğüste ağırlık hissi sıkça yaşanır.
• Halüsinasyonlar: Gerçek dışı sesler, görüntüler veya varlıklar hissedilebilir. Bu halüsinasyonlar genellikle korkutucu ve rahatsız edicidir.
• Terleme ve Kalp Çarpıntısı: Vücut, stres tepkisi olarak terleyebilir ve kalp atışları hızlanabilir.
• Korku ve Panik: Çaresizlik hissi ve ölüm korkusu yaygın olarak yaşanır.

Nedenleri:

Karabasanın kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, bazı faktörlerin riski artırdığı düşünülmektedir:

• Uyku Düzeni Bozukluğu: Düzensiz uyku saatleri, yetersiz uyku veya jet lag karabasanı tetikleyebilir. (Uyku Düzeni Bozukluğu)
• Stres ve Anksiyete: Yoğun stres, kaygı ve depresyon karabasan riskini artırabilir. (Stres, Anksiyete, Depresyon)
• Uyku Apnesi: Uyku sırasında solunumun durması veya yavaşlaması karabasanı tetikleyebilir. (Uyku Apnesi)
• Sırt Üstü Yatmak: Bu pozisyonda uyumak, karabasan riskini artırabilir.
• Bazı İlaçlar: Bazı ilaçların yan etkisi olarak karabasan görülebilir.
• Narkolepsi: Gündüz aşırı uyku hali ve ani kas güçsüzlüğü ile karakterize edilen bir uyku bozukluğu. (Narkolepsi)
• Genetik Yatkınlık: Ailede karabasan öyküsü olan kişilerde görülme olasılığı daha yüksektir.

Ne Zaman Doktora Başvurmalı?

Karabasan genellikle zararsızdır ve kendiliğinden geçer. Ancak, sık sık tekrarlıyorsa, günlük yaşamı olumsuz etkiliyorsa veya altta yatan başka bir sağlık sorunundan şüpheleniliyorsa bir doktora başvurmak önemlidir.