kalsitonin ne demek?

Kalsitonin, tiroid bezinin parafoliküler hücreleri (C hücreleri) tarafından üretilen bir peptid hormondur. Ana görevi kan kalsiyum seviyelerini düşürmektir. Bunun için birkaç mekanizma kullanır:

• Osteoklast aktivitesini inhibe eder: Osteoklastlar, kemik dokusunu yıkıp kalsiyumun kana salınmasını sağlayan hücrelerdir. Kalsitonin, bu hücrelerin aktivitesini azaltarak kemik rezorpsiyonunu (kemik yıkımını) yavaşlatır ve böylece kan kalsiyum seviyesini düşürür. Bu etki hızlı ve kısa sürelidir.

• Osteoblast aktivitesini uyarır: Osteoblastlar, yeni kemik dokusunun oluşumundan sorumlu hücrelerdir. Kalsitonin, osteoblast aktivitesini artırarak kemik mineralizasyonunu (kemik oluşumunu) destekler. Bu etki daha yavaş ve uzun sürelidir.

• Böbreklerden kalsiyum atılımını artırır: Kalsitonin, böbreklerin kalsiyumu idrarla atımını artırır, böylece kan kalsiyum seviyesi düşer.

Kalsitoninin etkileri:

• Kan kalsiyum seviyesinin düşürülmesi, hiperkalsemi durumlarında (kan kalsiyum seviyesinin yüksek olduğu durumlar) önemli bir rol oynar.
• Kemik yoğunluğunun korunmasına yardımcı olur, ancak bu etki tartışmalıdır ve menopoz sonrası osteoporozda diğer tedavilere göre daha az etkilidir.
• Kalsiyum metabolizmasındaki diğer faktörlerle (paratiroid hormonu, vitamin D) etkileşim içinde çalışır.

Klinik önemi:

• Hiperkalsemi tedavisi: Kalsitonin, hiperkalsemi tedavisinde, özellikle acil durumlarda veya diğer tedaviler etkili değilse kullanılabilir.
• Osteoporozun tedavisi: Kalsitonin, osteoporozun tedavisinde sınırlı kullanım gösterir. Diğer tedavilere kıyasla etkisi daha az belirgindir ve yan etkilerinden dolayı genellikle tercih edilmez.
• Paget hastalığı: Kalsitonin, Paget hastalığı (kemiklerin aşırı yeniden şekillenmesinin görüldüğü bir hastalık) tedavisinde kullanılabilir.

Yan etkileri:

Kalsitonin uygulamasının yan etkileri genellikle hafiftir ve şunları içerebilir:

• Bulantı
• Kusma
• İshal
• Baş ağrısı
• Yüz kızarması

Özetle, kalsitonin, kan kalsiyum seviyesini düzenleyen önemli bir hormondur. Hiperkalsemi tedavisinde ve Paget hastalığında kullanılabilir, ancak osteoporozun tedavisinde sınırlı bir role sahiptir. Tedavi kararı, hasta özel durumuna ve diğer faktörlere bağlı olarak doktor tarafından verilmelidir.