iskemi ne demek?

İskemi, bir organ veya dokunun yetersiz kan akışı nedeniyle oksijen ve besin yetersizliğine uğraması durumudur. Bu yetersiz kan akışı, arterlerin tıkanması, daralması veya spazmı gibi çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir. Sonuç olarak, ilgili bölge hücreleri hasar görür ve hatta ölür.

İskeminin Nedenleri:

  • Arterioskleroz (ateroskleroz): Arterlerin duvarlarında plak birikmesiyle damarların daralması ve sertleşmesi. Bu, kalp krizi ve inme gibi ciddi olayların en yaygın nedenidir.
  • Tromboz: Kan pıhtısının bir kan damarını tıkaması.
  • Emboli: Kan dolaşımına giren bir pıhtı veya başka bir parçacığın bir kan damarını tıkaması.
  • Vaskülit: Kan damarlarının iltihabı.
  • Vazospazm: Kan damarlarının ani daralması.
  • Dış basınç: Örneğin, bir tümör veya şişlik nedeniyle kan damarlarına uygulanan basınç.
  • Anevrizma: Kan damarının zayıflaması ve şişmesi.
  • Şok: Organlara yeterince kan akışının sağlanamaması.

İskeminin Belirtileri:

İskeminin belirtileri, etkilenen organ veya dokunun türüne ve iskeminin şiddetine bağlı olarak büyük ölçüde değişir. Genel belirtiler şunları içerir:

  • Ağrı: Etkilenen bölgede ağrı, genellikle sıkışma, yanma veya batma şeklinde olabilir.
  • Uyuşma veya karıncalanma: Etkilenen bölgede duyusal kayıp.
  • Soğukluk: Etkilenen bölgede cilt sıcaklığında azalma.
  • Solukluk: Etkilenen bölgede cilt renginde solma.
  • Zayıflık: Etkilenen bölgede kas gücünde azalma.

İskemi Türleri:

İskemi, etkilediği organ veya dokuya göre sınıflandırılabilir. Örneğin:

  • Miyokard iskemisi (kalp iskemisi): Kalp kasına kan akışının azalması, kalp krizine yol açabilir.
  • Beyin iskemisi: Beyine kan akışının azalması, inmeye yol açabilir.
  • Periferik arter hastalığı (PAD): Bacak ve kollara kan akışının azalması.
  • Mezenterik iskemi: Bağırsaklara kan akışının azalması.

İskeminin Tedavisi:

İskemi tedavisi, altta yatan nedene bağlıdır. Tedavi yöntemleri şunları içerebilir:

  • İlaçlar: Kan pıhtılarını önlemek veya çözmek için ilaçlar (antikoagülanlar, trombolitikler).
  • Anjiyoplasti ve stentleme: Tıkalı arterlerin açılması için cerrahi girişimler.
  • Bypass ameliyatı: Tıkalı arterlerin etrafında yeni kan damarları oluşturma işlemi.
  • Trombektomi: Kan pıhtılarının cerrahi olarak çıkarılması.
  • Yaşam tarzı değişiklikleri: Sigarayı bırakma, sağlıklı beslenme ve düzenli egzersiz.

Önemli Not: İskemi ciddi bir durumdur ve acil tıbbi tedavi gerektirebilir. Eğer iskemi belirtileri yaşıyorsanız, derhal bir doktora başvurmanız önemlidir. Bu bilgiler tıbbi tavsiye yerine geçmez. Teşhis ve tedavi için her zaman bir sağlık uzmanına danışmalısınız.