invajinasyon ne demek?

İnvajinasyon, bağırsağın bir bölümünün (intussusceptum) bir sonraki bağırsak bölümünün (intussuscipiens) içine teleskop gibi geçmesi durumudur. Genellikle ince bağırsak ile kalın bağırsak arasında (ileokolik invajinasyon) görülür, ancak ince bağırsakta (enterik invajinasyon) veya kalın bağırsakta (kolik invajinasyon) da oluşabilir.

Bu durum, bağırsak tıkanıklığına yol açarak besinlerin ve sıvıların geçişini engeller. Ayrıca, sıkışan bağırsak bölümüne kan akışının azalmasına (iskemi) ve sonunda bağırsak dokusunun ölümüne (nekroz) neden olabilir. İnvajinasyon, erken teşhis ve tedavi edilmezse ciddi komplikasyonlara ve hatta ölüme yol açabilir.

Nedenleri:

İnvajinasyonun kesin nedeni her zaman belirlenemez, ancak bazı risk faktörleri ve olası nedenler şunlardır:

  • İdiyopatik: Çoğu invajinasyon vakası, özellikle çocuklarda, belirgin bir neden olmadan ortaya çıkar.
  • Viral enfeksiyonlar: Bazı solunum yolu veya gastrointestinal sistem enfeksiyonları invajinasyon riskini artırabilir.
  • Meckel divertikülü: Bağırsağın ince bağırsak kısmında görülen doğumsal bir anormallik (Meckel Divertikülü).
  • Polipler veya tümörler: Bağırsak içinde büyüyen polipler veya tümörler (Polipler, Tümörler).
  • Henoch-Schönlein purpurası: Kan damarlarının iltihaplanmasına neden olan bir hastalık.

Belirtileri:

İnvajinasyonun belirtileri yaşa ve invajinasyonun yerine göre değişebilir. En sık görülen belirtiler şunlardır:

  • Ani başlangıçlı karın ağrısı: Genellikle aralıklı ve şiddetlidir.
  • Kusma: İlk başta safrasız olabilir, ancak ilerleyen dönemlerde safralı olabilir.
  • Dışkıda kan ve mukus: "Çilek jölesi" görünümünde dışkı.
  • Huzursuzluk ve ağlama nöbetleri: Özellikle bebeklerde ve küçük çocuklarda.
  • Karında şişlik: İlerleyen dönemlerde görülebilir.
  • Letarji: Halsizlik ve uyuşukluk.

Teşhis:

İnvajinasyon teşhisi genellikle fizik muayene, tıbbi öykü ve görüntüleme yöntemleriyle konulur. Kullanılan yöntemler şunlardır:

  • Ultrason: Karın ultrasonu, invajinasyonu tespit etmede oldukça etkilidir.
  • Baryumlu lavman: Hem teşhis hem de tedavi amaçlı kullanılabilir. Baryum, bağırsağın içini kaplayarak röntgen görüntüsünde daha net görünmesini sağlar ve bazı durumlarda invajinasyonu geri itebilir.
  • Bilgisayarlı tomografi (BT): Nadiren kullanılır, ancak diğer teşhis yöntemlerinin yetersiz kaldığı durumlarda faydalı olabilir.

Tedavi:

İnvajinasyon tedavisi genellikle acil müdahale gerektirir. Tedavi seçenekleri şunlardır:

  • Baryumlu veya hava lavmanı: İnvajinasyonu geri itmek için kullanılan bir yöntemdir. Başarılı olmazsa cerrahi müdahale gerekebilir.
  • Cerrahi müdahale: İnvajinasyonu elle geri itmek veya hasar görmüş bağırsak bölümünü çıkarmak için yapılır.

Önemli Not: Bu bilgiler sadece genel bir rehber niteliğindedir ve bir doktor tavsiyesi yerine geçmez. İnvajinasyon şüphesi durumunda derhal bir sağlık kuruluşuna başvurmak önemlidir.