inkontinans ne demek?

İnkontinans, idrar veya dışkı kontrolünü kaybetme durumudur. Birçok farklı nedenden kaynaklanabilir ve şiddeti kişiden kişiye değişir. İki ana tipi vardır: idrar inkontinansı ve dışkı inkontinansı.

İdrar İnkontinansı: İdrar kaçırma anlamına gelir ve çeşitli tiplere ayrılır:

  • Stres İnkontinansı: Öksürme, hapşırma, gülme veya egzersiz gibi fiziksel aktivitelerle artan karın içi basıncının idrar kaçırmaya neden olduğu bir tiptir. Genellikle pelvik taban kaslarının zayıflığıyla ilişkilidir.

  • Aciliyet İnkontinansı: Ani ve kontrol edilemeyen bir idrar yapma isteği ile karakterizedir. İdrar yapma isteği hissedildiğinde tuvalete yetişmek mümkün olmayabilir. İdrar yolları enfeksiyonları veya aşırı aktif mesane gibi sorunlarla ilişkilidir.

  • Karma İnkontinans: Stres ve aciliyet inkontinansının bir kombinasyonudur.

  • Taşma İnkontinansı: Mesanenin tamamen dolması ve idrarın sürekli olarak sızmasıyla karakterizedir. Mesane boşaltma sorunları veya prostat büyümesiyle ilişkili olabilir.

  • Fonksiyonel İnkontinans: Fiziksel veya bilişsel engeller nedeniyle tuvalete ulaşmada sorun yaşayan kişilerde görülür. Örneğin, yürüme güçlüğü çeken veya demans hastalığı geçiren kişilerde olabilir.

  • Refleks İnkontinansı: Mesanenin sinir hasarından dolayı istemsiz kasılması nedeniyle oluşan inkontinans türüdür. Omurilik yaralanmaları veya inme gibi nörolojik sorunlarla ilişkilidir.

Dışkı İnkontinansı: Dışkı kaçırma anlamına gelir ve çeşitli sebeplere bağlı olabilir:

  • Kabızlık: Sert dışkı, bağırsakları gerer ve kontrol kaybına neden olabilir.
  • İshal: Sık sık ve sulu dışkılama, dışkı kontrolünü zorlaştırır.
  • Hemoroidler: Anüs çevresindeki şişmiş damarlar, dışkı kaçırmaya katkıda bulunabilir.
  • Anal sfinkter hasarı: Doğum, ameliyat veya travma nedeniyle anal sfinkter kaslarının hasar görmesi dışkı inkontinansına yol açabilir.
  • Nörolojik bozukluklar: Omurilik yaralanmaları, inme veya diğer nörolojik sorunlar, bağırsak hareketlerini kontrol etme yeteneğini etkileyebilir.

İnkontinansın nedenleri:

Yaş, cinsiyet, gebelik, obezite, bazı ilaçlar, nörolojik rahatsızlıklar, ameliyatlar ve çeşitli tıbbi durumlar inkontinansa yol açabilir.

İnkontinansın teşhisi ve tedavisi:

Teşhis, tıbbi öykü, fizik muayene ve bazı durumlarda idrar testi veya diğer görüntüleme testleri ile konulur. Tedavi, inkontinans türüne ve şiddetine bağlıdır ve ilaçlar, pelvik taban egzersizleri (Kegel egzersizleri), yaşam tarzı değişiklikleri, ameliyat veya diğer tedavi seçeneklerini içerebilir.

Önemli Not: İnkontinans utanç verici bir durum olabilir, ancak tedavi edilebilir. İnkontinans yaşayan kişilerin bir doktora başvurmaları ve uygun tedavi seçeneklerini tartışmaları çok önemlidir. Erken teşhis ve tedavi, yaşam kalitesini önemli ölçüde artırabilir.