infertilite ne demek?

Infertilite, bir çiftin 1 yıl düzenli korunmasız cinsel ilişkiye rağmen gebe kalamaması olarak tanımlanır. Bu tanım, 35 yaş üstü kadınlarda 6 aylık bir süreye indirgenir çünkü yaşla birlikte doğurganlık düşer. Infertilite hem kadınlarda hem de erkeklerde veya her ikisinde birden kaynaklanabilir ve birçok faktörün birleşimiyle ortaya çıkabilir.

Kadınlarda Infertilitenin Sebepleri:

  • Yumurtlama problemleri: Yumurtlama düzensizlikleri, yumurtalıkların yumurta üretmemesi veya ürettiği yumurtaların yetersiz olmasıyla ilişkilidir. Poli Kistik Over Sendromu (PKOS), tiroid problemleri ve hipotalamus sorunları gibi durumlar yumurtlama problemlerine yol açabilir.
  • Tüplerin tıkanması veya hasar görmesi: Fallop tüpleri, yumurtanın rahime ulaşması için gereklidir. Enfeksiyonlar (örneğin, pelvik inflamatuar hastalık), endometriozis veya ameliyatlar tüplerin tıkanmasına veya hasar görmesine neden olabilir.
  • Rahim sorunları: Rahimde miyomlar, polipler veya anormallikler gebelik oluşumunu engelleyebilir. Rahim septumu (rahim içinde bir perde) da infertiliteye neden olabilir.
  • Endometriozis: Rahim dışındaki dokuların rahim içine yayılmasıdır ve yumurtanın döllenmesini ve implantasyonunu zorlaştırabilir.
  • Genetik faktörler: Bazı genetik bozukluklar infertiliteye yol açabilir.
  • Otoimmün hastalıklar: Vücudun kendi dokularına saldırdığı hastalıklar infertiliteyle ilişkilendirilebilir.
  • Yaş: Kadınların yaşı ilerledikçe yumurta rezervleri azalır ve gebe kalma şansı düşer.
  • Aşırı kilo veya yetersiz beslenme: Vücut ağırlığının aşırı olması veya yetersiz olması yumurtlama düzensizliğine yol açabilir.

Erkeklerde Infertilitenin Sebepleri:

  • Sperma sayısının azlığı (oligospermi): Ejakülasyondaki sperm sayısının normalden düşük olması.
  • Sperm hareketliliğinin azlığı (asthenospermi): Spermlerin hareket kabiliyetinin düşük olması.
  • Sperm şekil bozukluğu (teratospermi): Spermlerin normal yapıya sahip olmaması.
  • Varisokel: Testislerin etrafındaki toplardamarların genişlemesi, sperm üretimine zarar verebilir.
  • Enfeksiyonlar: Testis veya üreme yollarındaki enfeksiyonlar sperm üretimine zarar verebilir.
  • Genetik faktörler: Bazı genetik bozukluklar sperm üretimine etki edebilir.
  • Hormonal sorunlar: Testosteron gibi hormonlardaki dengesizlikler sperm üretimine engel olabilir.

Teşhis ve Tedavi:

Infertilite tanısı, tıbbi öykü, fizik muayene, kan testleri, sperm analizi ve diğer incelemeler (hCG testi, ultrason, histerosalpingografi, laparoskopi vb.) ile konulur. Tedavi seçenekleri, infertilitenin nedenine bağlı olarak değişir ve şunları içerebilir:

  • İlaç tedavileri: Yumurtlama sorunlarını gidermek için kullanılan ilaçlar.
  • Yardımcı üreme teknikleri (YUT): Aşılama (IUI), tüp bebek (IVF), mikroenjeksiyon (ICSI) gibi yöntemler.
  • Cerrahi müdahaleler: Tüplerin açılması veya miyomların çıkarılması gibi işlemler.
  • Yaşam tarzı değişiklikleri: Sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz, sigara ve alkol kullanımından kaçınma.

Infertilite, üzücü ve stresli bir durum olabilir. Birçok çift için başarılı tedavi seçenekleri mevcuttur, ancak erken teşhis ve uygun tedavi planı çok önemlidir. Infertilite problemi yaşayan çiftlerin, bir üreme sağlığı uzmanıyla görüşmeleri önerilir.