idari ne demek?

İdari, devletin yürütme organı tarafından yerine getirilen kamu hizmetlerinin bütünüdür. Bu hizmetler, devletin vatandaşlara yönelik çeşitli faaliyetlerini kapsar. İdari faaliyetler, kanunların uygulanması, düzenleyici işlemlerin yapılması, kamu mallarının yönetimi ve kamu hizmetlerinin sunulması gibi çok çeşitli alanları içerir.

İdari hukuk, idarenin yapısını, işleyişini ve faaliyetlerini düzenleyen hukuk dalıdır. İdari hukuk, idarenin yetkilerini, sorumluluklarını ve vatandaşlarla olan ilişkilerini belirler. İdarenin keyfi davranışlarını önlemeyi ve hukuk devleti ilkesini sağlamayı amaçlar.

İdarenin temel unsurları arasında şunlar yer alır:

  • İdari Teşkilat: Devletin idari fonksiyonlarını yerine getiren kurum ve kuruluşların bütünüdür. Merkezi ve yerel yönetimler olmak üzere iki ana kısımdan oluşur.
  • Kamu Görevlileri: İdari teşkilat içerisinde devlet adına görev yapan kişilerdir. Memurlar, sözleşmeli personel ve diğer kamu görevlileri bu kapsama girer.
  • Kamu Hizmeti: Devlet veya diğer kamu tüzel kişileri tarafından genel ve ortak ihtiyaçları karşılamak amacıyla sunulan hizmetlerdir. Eğitim, sağlık, ulaşım, güvenlik gibi alanlardaki hizmetler kamu hizmeti olarak kabul edilir.
  • İdari İşlem: İdarenin tek taraflı irade beyanıyla hukuki sonuç doğuran işlemleridir. Yönetmelikler, kararlar, emirler ve ruhsatlar idari işlemlere örnek olarak verilebilir.
  • İdari Sözleşme: İdarenin özel hukuk kişileriyle yaptığı ve kamu hukukuna özgü hükümler içeren sözleşmelerdir. İmtiyaz sözleşmeleri, kamu hizmeti imtiyaz sözleşmeleri idari sözleşmelere örnektir.

İdari yargı, idarenin hukuka aykırı işlem ve eylemlerine karşı açılan davaların görüldüğü yargı koludur. İdari yargı, idarenin faaliyetlerinin hukuka uygunluğunu denetler ve vatandaşların haklarını korur.