ibs ne demek?

İrritabl Bağırsak Sendromu (İBS), kalın bağırsağın (kolon) fonksiyonlarını etkileyen ve kronik karın ağrısı, şişkinlik ve bağırsak alışkanlıklarındaki değişikliklerle karakterize edilen yaygın bir gastrointestinal bozukluktur. İBS'nin kesin nedeni bilinmemekle birlikte, bir dizi faktörün rol oynadığı düşünülmektedir.

İBS'nin Belirtileri:

İBS belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterir ve şiddeti değişebilir. Yaygın belirtiler şunlardır:

• Karın ağrısı veya krampları: Genellikle bağırsak hareketlerinden sonra düzelir.
• Şişkinlik: Karında dolgunluk ve gerginlik hissi.
• Kabızlık: Sık sık sert ve kuru dışkılama.
• İshal: Sık ve sulu dışkılama.
• Gaz: Aşırı gaz çıkarma.
• Mucoid dışkı: Dışkıda fazla miktarda mukus bulunması.
• Bağırsak hareketlerinde düzensizlik: Bazen kabızlık, bazen ishal yaşanması.
• Yorgunluk: Genel halsizlik ve bitkinlik.
• Uyku bozuklukları: Uykuya dalma veya uykuyu sürdürme zorluğu.

İBS Türleri:

İBS, belirgin bağırsak alışkanlıklarına göre alt tiplere ayrılır:

• İBS-C (kabız tipi İBS): Düşük sıklıkta, sert dışkılama ve zorlama ile karakterizedir.
• İBS-D (ishal tipi İBS): Sık, sulu dışkılama ile karakterizedir.
• İBS-M (karma tipi İBS): Hem kabızlık hem de ishal dönemleri yaşanır.
• İBS-U (sınıflandırılmamış İBS): Kabızlık veya ishal baskın değildir ve belirtiler karmaşık ve değişkendir.

İBS'nin Nedenleri:

İBS'nin kesin nedeni bilinmemektedir, ancak aşağıdaki faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir:

• Bağırsak hareketliliğindeki değişiklikler: Bağırsak kaslarının normalden daha hızlı veya daha yavaş hareket etmesi.
• Bağırsaktaki iltihap: Bağırsak duvarında düşük seviyeli bir iltihap olabilir.
• Beyin-bağırsak etkileşimi: Beyin ve bağırsak arasında iletişim sorunları.
• Genetik yatkınlık: Aile öyküsünde İBS olan kişilerde daha yüksek risk vardır.
• Psikolojik stres: Stres, kaygı ve depresyon İBS semptomlarını kötüleştirebilir.
• Beslenme: Bazı gıdaların İBS belirtilerini tetiklediği bildirilmiştir (örneğin, laktoz, gluten, FODMAP'lar).
• Geçirilmiş enfeksiyonlar: Gastroenterit gibi bağırsak enfeksiyonları İBS'ye neden olabilir.

İBS Teşhisi:

İBS teşhisi genellikle fizik muayene, tıbbi geçmiş ve belirtilerin değerlendirilmesiyle konur. Diğer gastrointestinal bozuklukları dışlamak için kan testleri, dışkı testleri ve endoskopi gibi tetkikler yapılabilir. Net bir tanı için belirtilerin en az üç ay boyunca devam etmesi gerekir.

İBS Tedavisi:

İBS için kesin bir tedavi yoktur, ancak semptomları kontrol altına almak için çeşitli tedavi yöntemleri vardır. Bunlar şunları içerir:

• Diyet değişiklikleri: FODMAP diyeti gibi belirli gıdaları sınırlayan diyetler.
• Yaşam tarzı değişiklikleri: Düzenli egzersiz, stres yönetimi teknikleri.
• İlaçlar: İshal, kabızlık veya ağrıyı hafifletmek için kullanılan ilaçlar.
• Psikolojik terapi: Bilişsel davranışçı terapi (CBT) gibi terapiler.

Önemli Not: Bu bilgiler genel bir rehber niteliğindedir ve tıbbi tavsiye yerine geçmez. İBS belirtileri yaşıyorsanız, doğru teşhis ve tedavi planı için bir doktora danışmanız önemlidir. Kendi kendinize teşhis koymaktan ve tedavi uygulamaktan kaçının.