herediter ne demek?

Herediteler, biyolojide kalıtım yoluyla aktarılan genetik özelliklerdir. Bir organizmanın DNA'sındaki genler, ebeveynlerinden aldığı kalıtım yoluyla nesillere aktarılır. Genler, organizmanın fiziksel görünümü, davranışı ve diğer özellikleri üzerinde etkilidir.

Herediteler, genlerin taşındığı ve aktarıldığı kromozomlar üzerinde bulunur. İnsanlarda her bir hücredeki çekirdek DNA'sı, 23 çift kromozomda bulunan toplam 46 kromozom içerir. Bir çift kromozom, biri anneden diğeri babadan gelen homolog kromozomlardır. Her bir kromozom üzerinde bulunan genler, ebeveynlerden gelen genlerin birleşimiyle meydana gelir.

Herediteler, çeşitli şekillerde aktarılabilir. Baskın kalıtım, bir genin etkisinin baskın olması durumudur. Eğer baskın bir gen, çocuğa aktarılırsa o genin etkisi görülür. Resesif kalıtım ise, baskın olmayan bir genin etkisini göstermesi durumudur. Eğer çocuğa hem anneden hem de babadan resesif bir gen aktarılırsa, bu genin etkileri görülür.

Ayrıca, bazı genler birden fazla allel (farklı varyasyonlar) içerebilir. Bu durumda, her bir allel belirli bir özelliği veya fenotipi etkiler. Örneğin, insanlarda kan grupları A, B, AB ve 0 şeklinde dört farklı alel tarafından kontrol edilir.

Herediteler aynı zamanda çevre faktörleriyle etkileşime de geçebilir. Bazı genetik özellikler, çevresel etkilerle değişebilir veya iyileştirilebilir. Örneğin, bir yükseklik geni, doğru beslenme ve egzersiz ile desteklendiğinde, daha iyi bir büyüme potansiyeline sahip olabilir.

Sonuç olarak, herediteler biyolojide kalıtım yoluyla aktarılan genlerdir. Bu genler, bir organizmanın fiziksel ve davranışsal özelliklerini belirler. Ayrıca, herediteler çevresel faktörlerle etkileşime geçebilir ve değişebilir.