heraldik ne demek?

Heraldik, soylu ailelerin ve kurumların armalarını (sembolleri) tasarlamak, kullanmak ve kaydetmekle ilgilenen bir bilim ve sanat dalıdır. Orta Çağ'da Avrupa'da köken alan heraldik, askeri ve siyasi amaçlarla kullanılıyordu, ancak zamanla daha geniş bir kapsama sahip oldu. Heraldik, soy ağacını, mülkiyeti ve statüyü göstermenin bir yoluydu ve savaş alanında şövalyelerin birbirini tanımasını sağlamak için de kullanılıyordu.

Heraldikte kullanılan temel unsurlar şunlardır:

  • Kalkan (Escutcheon): Armanın temel parçası olan ve çeşitli şekil ve bölümlere sahip olabilen bir kalkan.
  • Şekiller (Charges): Kalkan üzerinde yer alan hayvanlar, bitkiler, geometrik şekiller ve diğer semboller. Örneğin, aslan, kartal, gül, yıldız gibi. Bu şekillerin her biri belirli anlamlara sahiptir ve aile veya kurumun özelliklerini yansıtır.
  • Renkler (Tinctures): Kalkan ve şekillerin renkleri. Heraldikte kullanılan başlıca renkler metalik olanlar (altın ve gümüş) ve renklerdir (kırmızı, mavi, yeşil, siyah).
  • Süslemeler (Ordinaries): Kalkan üzerindeki çizgiler, bantlar ve diğer geometrik şekiller. Örneğin, pal, şef, çarpı gibi.
  • Miğfer (Helmet): Kalkanın üzerine yerleştirilen ve statüyü gösteren bir miğfer.
  • Baret (Mantling): Miğferin etrafını saran, genellikle renkli ve desenli bir kumaş.
  • Tepe süsü (Crest): Miğferin üzerine yerleştirilen bir heykelcik veya sembol.
  • Destekleyiciler (Supporters): Kalkanın yanlarında yer alan ve genellikle hayvan veya mitolojik varlıklar olan figürler. Bunlar daha yüksek statülü kişiler veya aileler tarafından kullanılır.
  • Şerit (Motto): Kalkanın altına veya destekleyicilerin üzerine yerleştirilen ve ailenin veya kurumun sloganını ifade eden bir yazıt.

Heraldik kuralları oldukça karmaşıktır ve her ayrıntının bir anlamı vardır. Renklerin, şekillerin ve süslemelerin kombinasyonları, ailenin veya kurumun tarihini, değerlerini ve statüsünü yansıtır. Hatalı kullanımlar, heraldik açıdan yanlış kabul edilebilir ve "heraldik suç" olarak adlandırılabilir. Ancak günümüzde bu kavram daha çok şaka yollu kullanılıyor.

Heraldik, sadece soylu ailelerin ve kurumların değil, üniversiteler, şehirler ve şirketler gibi kuruluşların da sembollerini tasarlamak ve kullanmak için kullanılır. Günümüzde, heraldik daha çok tarihi bir gelenek olarak görülüyor ve soylu kimliğin göstergesi olmanın ötesinde, görsel kimlik ve marka oluşturmada da kullanılıyor.